Edebiyat Okulu: 11. Sınıflar Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Birinci Dönem İkinci Yazılı Soruları Klasik Kazanımlara Uygun İkinci Senaryo Cevap Anahtarlı

Adı-Soyadı:

Sınıf:

No:

2023-2024 Eğitim Öğretim Yılı Türk Dili ve Edebiyatı Dersi 11. Sınıf I. Dönem II. Yazılı Sınavı Soruları (Senaryo 2)

S.1. Aşağıda metni verilen Tarık Buğra’nın ’’Oğlumuz’’ metnindeki temel çatışmayı belirleyiniz. (10 puan) (Kazanım: A.2.4. Metindeki çatışmaları belirler.)

OĞLUMUZ

(...)

Ben biliyorum. Sen, artık odaların bu döşeniş tarzını hatta bu evi beğenmiyorsun... Uçmayı öğrenmiş bir serçe yavrusu gibi, gözün başka dallarda. Senin düşündüğün, kim bilir ne cici şeydir. Bizi misafir edeceğin odayı da unutmamışsındır; buna eminim. Bu kadarı bize... Bana yeter. Fakat annen... Bunu sen de seziyor, arada sırada, hatta sık sık kardeşlerini nasıl okutacağından, bizim için neler tasavvur ettiğinden bahsediyorsun. Fakat birbirimizden niçin gizleyelim; sen böyle konuşurken sesini titreten şeyde biraz vicdan burkulması ve daha çok çaresizliğin azabı yok mu? Ama sen bunun için üzülme, senin elinden ne gelir; hayat böyle işte, yapamazsın ki... (...)

Sonra ben senin dışarıda ne aradığını, evden niçin kaçtığını da biliyorum. (...) Fakat annen... Kadıncağız böyle birine kapılıvereceksin diye tir tir titriyor. Sen gecelerini böyle dışarıda geçirince, kuruntuları, ışıl ışıl caddeleri ve gazinoları masal mağaralarına çeviriyor. (…)

S.2. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (5+5+5+5+5+5=30 puan) (Kazanım: A.2.16. Metinden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.)

a) Aşağıdaki cümlelerin öğelerini bulunuz.

Sanat, özgürlük tarafından emzirildikçe büyür.

Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım etmez.

b) Aşağıdaki cümlelerdeki ilgili yerlere ilgili noktalama işaretlerini getiriniz.

İş bizden iki fenalığı uzaklaştırır ( ) can sıkıntısı ( ) kötülük ( )

8 ( ) inci maddenin 3 ( ) fıkrası 1972 ( ) nin 18 ( ) inde kabul edildi ( )

c) Aşağıdaki cümlelerdeki yazım yanlışlarını bulup doğrusunu yazınız.

Orta çağ, birçok açıdan karanlık bir dönemdir.

Bütün bunları bizim delikanlı oraya yazmışdı.

S.3. Aşağıdaki şiirde ahengi sağlayan özellikleri kısaca belirtiniz. (10 puan) (Kazanım: A.1.3. Şiirde ahengi sağlayan özellikleri/unsurları belirler.)

MERDİVEN

Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden

Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak

Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak...

Sular sarardı... yüzün perde perde solmakta

Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta...

Eğilmiş arza, kanar, muttasıl kanar güller

Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller

Sular mı yandı, neden tunca benziyor mermer?

Bu bir lisân-ı hafîdir ki rûha dolmakta

Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta...

Ahmet Haşim

S.4. Aşağıdaki şiirdeki millî, manevi değerler ile tarihî ögeleri belirleyiniz. (10 puan) (Kazanım: A.1.7. Şiirde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihî ve mitolojik ögeleri belirler.)

ŞEHÎD YÂHUD OSMAN’IN YÜREĞİ

Ey parlak ay! Işığın saç, yolcuların gözüne;

O yerdeki kötü gece gizlemiştir mezarım.

Ey yolcular! Beni sorun, milletimin özüne;

O gündeki bir zelzele düzlemiştir mezarım.

Ey Türk kızı, ey ana, “Sus!” sende duygu yok mudur?

Bir oğlunu, bir goncanı kurban ettin çok mudur?

Her yanına kaygu çökmüş şu vatanın yolunda.

Ey Türk ili, ey vatan! Sen her bir yerden ulu’sun!

Eski, yeni, tatlı, yanık sesler ile dolusun!

Sevgi, gençlik, istek, sağlık fedâ olsun yolunda.

(Mehmet Emin Yurdakul)

S.5. Aşağıdaki dörtlükte hangi edebiyat ve fikir akımının etkisi vardır? Kısaca açıklayınız. (10 puan) (Kazanım: A.1.8. Şiirde edebiyat, sanat ve fikir akımlarının/anlayışlarının yansımalarını değerlendirir.)

Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken

Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz.

Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken

Sana uğurlar olsun... Ayrılıyor yolumuz!

S.6. Aşağıdaki şiiri yorumlayınız. (15 puan) (Kazanım: A.1.9. Şiiri yorumlar. )

SESSİZ GEMİ

Artık demir almak günü gelmişse zamandan,

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.

Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;

Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol.

Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,

Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli.

Biçare gönüller! Ne giden son gemidir bu!

Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu!

Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;

Bilmez ki giden sevgililer dönmeyecekler.

Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden,

Birçok seneler geçti; dönen yok seferinden

Yahya Kemal Beyatlı

Kendi Gök Kubbemiz

S.7. Aşağıdaki eserlerin kimlere ait olduklarını belirtiniz. (3+3+3+3+3=15 puan) (Kazanım: A.1.11. Türün/biçimin ve dönemin/akımın diğer önemli yazarlarını ve eserlerini sıralar.)

a) Hacle

b) Şermin

c) Piyale

d) Tamat

e) Tan Sesleri

CEVAP ANAHTARI

C.1. Metindeki temel çatışma, evden ayrılmak, kendi yaşamını kurmak isteyen çocuk ile annesinin bu gidiş karşısındaki üzüntüsü ve endişeleri arasındadır. (10 puan)

C.2. a) Özne – Zarf Tümleci – Yüklem (5 puan)

Dolaylı Tümleç – Özne – Yüklem (5 puan)

b) İş bizden iki fenalığı uzaklaştırır (:) can sıkıntısı (,) kötülük (.) (5 puan)

8 (’) inci maddenin 3 (.) fıkrası 1972 (’) nin 18 (’) inde kabul edildi (.) (5 puan)

c) Orta Çağ, birçok açıdan karanlık bir dönemdir. (5 puan)

Bütün bunları bizim delikanlı oraya yazmıştı. (5 puan)

C.3. Saf şiirinin öncülerinden olan Ahmet Haşim, şiirde kelimelerin ses ve anlam bakımından uyumunu ön plana çıkararak müzikaliteyi yakalamaya çalışmıştır. Akşamın tasvirini yaparken kelimelerin çağrışım gücünden yararlanmış, sözcüklerin ahengine de önem vermiştir. Kullandığı kelimelerle müzik ve resim sanatına ait unsurları bir arada şiire yansıtmıştır. (10 puan)

C.4. Şiirde, millî ve manevi değerlerimizden olan kahramanın ölümü değil, ölümün kahramanlığı olan ve vatan, din, bayrak, millet uğruna, Allah yolunda ölen kişiler için kullanılan ’’şehit’’ kavramını ön plana çıkarmıştır. Şehit Osman’ın dilinden ’’Şehîd Yâhud Osman’ın Yüreği’’ şiirinde şehit goncalarının peşinden kızların, anaların ağlamamaları öğütlenir. (10 puan)

C.5. Şiirde Millî Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren bir şiir çizgisi görülür. Faruk Nafiz Çamlıbel, burada sanat hakkındaki görüşlerini ifade etmiştir. Bu şiir, memleketçi şiirin bir bildirisi gibidir. Şair, yalın bir dil ve lirik bir eda ile yazdığı şiirde Anadolu’ya, millî kültüre yönelişi ön plana çıkarmıştır. (10 puan)

C.6. Şiirde asıl anlatılmak istenen ’’ölüm’’dür. Şair, bu şiirinde kullandığı sessiz gemi ile yolcuların dönüşü olmayan bir sefere çıktıklarını ifade eder. Ufuk ile sonsuzluğa özlemi anlatmaya çalışan şair, şiirde ölüm gerçeği ile sonsuzluk duygusunu birleştirir. (15 puan)

C.7. a) Hacle: Abdülhak Hamit Tarhan (3 puan)

b) Şermin: Tevfik Fikret (3 puan)

c) Piyale: Ahmet Haşim (3 puan)

d) Tamat: Cenap Şahabettin (3 puan)

e) Tan Sesleri: Mehmet Emin Yurdakul (3 puan)

Ayrıca bakınız

Türk Dili ve Edebiyatı

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem II. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı Türkiye Geneli

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem II. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı