Edebiyat Okulu: 5. Sınıflar Türkçe Dersi Birinci Dönem İkinci Yazılı Soruları Klasik Kazanımlara Uygun Yeni Sistem Cevap Anahtarlı

Adı-soyadı:

Sınıf:

No:

5. Sınıflar Türkçe Dersi I. Dönem II. Yazılı Sınav Soruları ve Cevap Anahtarı (Yeni Sisteme Göre) (2. Senaryo)

S.1. Aşağıdaki metinlerdeki söz sanatlarını tespit edip isimlerini yazınız. (12 puan) (Kazanım: T.5.3.32. Metindeki söz sanatlarını tespit eder.)

a) Ah bu türküler, köy türküleri

Ana sütü gibi candan

Ana sütü gibi temiz.

b) Karlı dağların başında

Salkım salkım duran bulut

Saçın çözüp benim için

Yaşın yaşın ağlar mısın?

(Yunus Emre)

S.2. Aşağıdaki cümlelerdeki zıt anlamlı sözcüklerin altlarını çiziniz. (4+4+4+4+4=20 puan) (Kazanım: T.5.3.8. Kelimelerin zıt anlamlılarını bulur.)

a) Yazı ve konuşma dilinin farklı taraflarından çok benzer tarafları vardır.

b) Nesnel bir cümleye bazı sıfatlar gelince cümle öznel olur.

c) Medeni uygar dünyanın ilkel yönetimlere izin vermesi düşünülemez.

d) Duyuru, resmi ve özel bütün kuruluşlara yapıldı.

e) Gün gelecek yapay ilaçlar yerini doğal ilaçlara bırakacak.

S.3. Aşağıdaki cümledeki altı çizili sözcüğün kök ve eklerini bulup kelimenin kökenini nasıl bulduğunuzu kısaca açıklayınız.(10 puan) (Kazanım: T.5.3.10. Kökleri ve ekleri ayırt eder.)

Balıkçı oltasına takılan balıkları görünce bir hayli neşelendi.

S.4. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerdeki yapım eklerini gösterip isimlerini yazınız. (6+6+6=18 puan) (Kazanım: T.5.3.11. Yapım ekinin işlevlerini açıklar.)

a) Kültürlü, tecrübeli, Arapça bilen, kardeşlikten anlayan meslektaşlarına seslendi.

b) Çocuksu davranışları olan yaşlı; yüreksiz, tasasız, kaygısız olanları izliyordu.

c) Sevgi dolu yöneticiler zamansız ayrıldılar.

(…)

Yüz yüze dostluklar vardır; güneşle ayçiçeğinin dostluğu, böyle bir dostluktur mesela. Ayçiçeği sabahtan akşama kadar hiç ayıramaz yüzünü güneşten…

Uzak dostluklar vardır; denizlerin ortasındaki bir adayla dağların arasındaki bir göl, birbirlerinin uzak dostlarıdır. Dostluklarını, gündüz kuşlarla, gece yıldızlarla iletirler birbirlerine.

Sessiz dostluklar vardır; dilsiz bir adamla duymayan bir başka adamın elleri arasında sessiz bir dostluk oluşur. Her şeyden konuşur sessizce bu eller.

Zorunlu dostluklar vardır; pazar ile pazartesinin dostluğu gibi. Pazar ağır bir gündür, pazartesi hızlı bir gün. Ayak uyduramazlar birbirlerine. Ama dost olmak, yan yana durmak zorundadırlar.

Uzun dostluklar vardır; ikindi güneşinin altında uzayan gölgeler birbirlerine kavuşurlar ve uzun boylu bir dostluk oluşur aralarında.

Günün birinde ölen dostluklar vardır; bir bahçe içindeki ahşap ev ile yanı başında duran ceviz ağacının dostluğu gibi. Bir gün, kocaman elli adamlar ve kocaman gövdeli makineler o bahçeye girip de bir süre sonra evin ve ceviz ağacının yerinde asık suratlı binalar yükseldiği zaman ölen dostluklar.

Vakitsiz dostluklar vardır; bir peçete, bir kâğıt mendil vakitsizce dostu olur gözlerimizin. Ya da ayrılırken verilen bir dal karanfil, ellerimize o an gelen dostluktur.

Bakımsız dostluklar vardır bir de. Zaten var, zaten dostuz deyip yıllarca bir telefonun, birkaç cümlelik mektubun bile çok görüldüğü dostluklar…

(Murat ÇİFTKAYA)

(5, 6 ve 7. Sorular yukarıdaki metne göre cevaplandırılacaktır.)

S.5. Yukarıdaki metnin konusu nedir? Belirtiniz. (10 puan) (Kazanım: T.5.3.20. Metnin konusunu belirler.)

S.6. Yukarıdaki metne en uygun başlığı bulunuz. (10 puan) (Kazanım: T.5.3.24. Okuduğu metnin içeriğine uygun başlık/başlıklar belirler.)

S.7. Yukarıdaki metinde geçen ‘’ayak uydurmak’’ ve ‘’çok görmek’’ deyimlerinin anlamlarını yazınız. (10 puan) (Kazanım: T.5.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.)

S.8. Beş-on cümle aralığında bir olayı hikâye ediniz. (10 puan) (Kazanım: T.5.4.3. Hikâye edici metin yazar.)

CEVAP ANAHTARI

C.1. a) Benzetme (teşbih) (6 puan)

b) Kişileştirme (teşhis) (6 puan)

C.2.

a) Yazı ve konuşma dilinin farklı taraflarından çok benzer tarafları vardır. (4 puan)

b) Nesnel bir cümleye bazı sıfatlar gelince cümle öznel olur. (4 puan)

c) Medeni uygar dünyanın ilkel yönetimlere izin vermesi düşünülemez. (4 puan)

d) Duyuru, resmi ve özel bütün kuruluşlara yapıldı. (4 puan)

e) Gün gelecek yapay ilaçlar yerini doğal ilaçlara bırakacak. (4 puan)

C.3. Balık-çı (Balık: kök -çı: yapım eki) (10 puan)

Sözcüğün kökü "balık"tır. Aslında "bal" sözcüğü de anlamlıdır fakat bal'ın "balık" ile bir anlam ilişkisi olmadığından sözcüğün kökü olamaz. Sözcüğün kökü ile gövdesi yani yapım eki almış şekli arasında mutlaka bir anlam ilişkisi olmalıdır.

C.4.

a) Kültürlü: Kültür-lü (isimden isim yapım eki) (3 puan)

Arapça: Arap-ça (isimden isim yapım eki) (3 puan)

b) Yaşlı: Yaş-lı (isimden isim yapım eki) (3 puan)

Yüreksiz: Yürek-siz (isimden isim yapım eki) (3 puan)

c) Sevgi: Sev-gi (fiilden isim yapım eki) (3 puan)

Dolu: Dol-u (fiilden isim yapım eki) (3 puan)

C.5. Çeşitli dostluk türleri vardır. Dostluk önemlidir. (10 puan)

C.6. DOSTLUĞUN TÜRLERİ (10 puan)

C.7. Ayak uydurmak: Bir duruma uyum sağlamak. (5 puan)

Çok görmek: Esirgemek, bir kimseyi o şeye değer bulmamak. (5 puan)

C.8. Hasan bir gün Mısır'a gitmeye karar verdi. İlk önce annesinden ve babasından helallik istedi. Onların ellerini öptü. Ayrıldıktan sonra şehir istasyonuna doğru yürümeye başladı. Hasan'ın heyecanı yüzünden okunuyordu. Şöyle böyle istasyona vardı. Arabaya bindi. Doğruca hava limanının yolunu tuttu. Heyecanı havaalanında da devam etti. Neyse ki uçağa bindi, hedefine ulaşmak üzere Mısır'a uçtu. (10 puan)

Ayrıca bakınız

Türk Dili ve Edebiyatı

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem II. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı Türkiye Geneli

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem II. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem II. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem I. Yazılı Sorular ve Cevap Anahtarı

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı I. Dönem II. Yazılı Soruları ve Cevap Anahtarı

Ayrıca bakınız

5. Sınıf Türkçe I. Dönem I. Yazılı