Edebiyat Okulu: Zaman Zarfı Nedir? Örnekler

Fiillerin ve fiilimsilerin zamanını belirten sözcüklere veya kelime gruplarına zaman zarfı denir. "Dün, bugün, yarın, sabah, akşam, haftaya, kışın, gece, geceleyin, gündüz, akşamleyin, sabahleyin, her zaman, az önce, ilkin, şimdi, şimdilik, eskiden, yine, demin, daha, hâlâ, şuan, henüz, erken, geç, uzun süre, önceki gün, derhal vb." kelimeler, cümlelerde zaman zarfı görevinde kullanılabilir. Fiile, fiilimsiye veya yükleme yöneltilen "Ne zaman?" sorusuna cevap aranır.

Örnek

Müdürümüz Ankara'ya yarın gidecek.

Kahvaltı yapmak için Van'a sabah gidelim.

Yaptıklarının yanlış olduğunu şimdi anladı.

Aile toplantısı için akşam buluşalım.

O, her zaman işine erken gelirdi.

Beklediğimiz kişi buraya henüz gelmedi.

Kara haber evlerine bugün ulaştı.

Yaylalara bizim buralarda yazın çıkılır.

Kuşlar sıcak diyarlara sonbaharda göç eder.

Yazınız elimize hâlâ ulaşmadı.

Çok bekletin ey yâr artık gel.

Sınavlara her zaman çalışmalıyız.

Her şey dün olmuş orada.

Celal erken kalkar fakat geç yatardı.

Geç fark ettim taşın sert olduğunu.

Arkadaşın az önce ayrıldı buradan.

Konuyu burada kapatalım sonra konuşuruz.

Yıllardır hayalini kurduğu yere gelecek hafta gidecek.

Toplantı tam tamına iki saat sürdü.

O, bu güzel meydanda sabahları koşar.

Akşamları izlerdi sevdiği dizileri oğluyla.

Hasan yazın çalışır, kışın dinlenirdi.

Bütün bunları geceden hazırlar Seyit Kemal.

Akşama kadar çalışsa da bir verim alamaz.

Sabahtan beri uğraşıyor ama bir türlü sonuç alamıyor.

Şiir okurken gözlerimden yaş akardı.

Onu karşısında görünce şaşırıp kaldı.

Oraya gitmeden bir haber salın.

Uyarı: Cümlede zaman anlamı taşıyan her kelime zarf görevinde olmayabilir. Sözcük, "Ne zaman?" sorusuna cevap verip ve "zarf tümleci" görevinde ise zarf; "Ne zaman?" sorusuna cevap vermez ve "özne" görevinde ise isimdir.

Örnek

Akşam, bir kâbus gibi çöktü şehrin üstüne.