Yüklemi fiilimsi, dilek-şart çekimli bir fiil ya
da aktarma söz olan cümleciklere denir. Daha çok fiilimsilerin olduğu kısımdır.
Bazen de çekimli fiillerle oluşur. Yan cümlecikler, cümlenin bir öğesi
durumundalar. Aşağıdaki örneklerde koyu yazılmış yerler birer yan
cümleciktirler.
Örnek
Onu çizip bitirdi. (Yan cümle fiilimsiden oluşmuştur.)
Bunu yaparsan işlem tamam olacak. (Yan
cümle dilek-şart kipiyle çekimlenmiş bir fiilden oluşmuştur.)
Çok parası varsa bir vakfa bağışlasın. (Yan cümlecik ek
fiilin şart çekiminden oluşmuştur.)
Akşam size mutlaka uğrarım, demişti. (İç cümle, yan cümlecik olmuştur.)
Not: "Yan
cümlecik" cümlenin çeşitli öğelerini oluşturur.
Örnek
Sınavı kazanması bizi mutlu eder.
(Yan cümlecik özne görevindedir.)
Söyleyecek sözü olmayan yüksek sesle
konuşur. (Yan cümlecik özne görevindedir.)
Ağarmış
saçları onu farklı biri yapmıştı. (Yan
cümlecik nesne görevindedir.)
Ders
çalışanlara herkes dua ediyordu. (Yan
cümlecik dolaylı tümleç görevindedir.)
Yağmur kesilince herkes okula gitti. (Yan cümlecik zarf tümleci görevindedir.)
Ayrıca bakınız
Anlamı Bakımından Cümleler
Yüklemi Bakımından Cümleler
Yüklemin Yeri Bakımından Cümleler
Yapısı Bakımından Cümleler
d. İlgi Cümlesi (Ki'li Birleşik Cümle)
Yan Cümlecik
Cümle Türleri Konu Testleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder