İsteğimizin dışında
gerçekleşen yani bir durumdan bir duruma geçişi anlatan
fiillerdir. Bu fiiller nesne almaz. Süreçle alakalı olduklarından bir
zamana yayılan fiillerdir.
Örnek
Acık-, sarar-, büyü-,
doy-, karar-, yaşlan-, paslan-, sol-, uza-…
Örnek Cümleler
Yemeğini zamanında yemediği için bugün
oldukça acıkmış.
"Acık-" sözcüğü irade dışı bir eylem olduğundan oluş fiilidir. İnsan istese
de istemese de acıkır.
Bir tabak yemekle doymuş demek ki yaşlanmış.
Yukarıdaki cümlede koyu yazılmış sözcükleri değerlendirdiğimizde "doy-" ve "yaşlan-" eylemleri
süreçle alakalı olduklarından oluş fiilleridir.
Elindeki çivi paslanmıştı.
"Paslan-" fiilinde irade beyanı olmadığı için fiil, oluş anlamlı bir fiildir.
Bu yıl yağmur az yağdığından tüm otlar solmuş.
"Sol-" fiilinde irade olmadığı için ve süreçle alakalı olduğundan oluş
fiilidir.
Sonbaharın habercisi tepelerdeki otlar sararmıştı.
Fiiller ve fiillerde edim açısından
incelediğimizde "sarar-" fiilinde süreç önemli olduğu için
ve isteğimizle gerçekleşen bir durum olmadığı için bu sözcük oluş fiilidir.
Ayrıca bakınız
Fiil Kiplerinde Anlam (Zaman) Kayması
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder