Edebiyat Okulu: Paragrafta Yardımcı Düşünceler Nedir? Örnekler

Paragrafta yer alan yardımcı düşünceler, ana düşünceyi geliştirmek, açıklamak, amacıyla kurulan cümlelerdir. Bu tip sorularda, paragrafın içinde yer alan yardımcı düşünceler ile paragrafın içinde bulunmayan düşünce veya bir özellik sorulmaktadır. Kısacası:

Yardımcı düşünce sorularının kökleri olumsuz ifadeler içerir. Genellikle soru kökleri "hangisine değinilmemiştir, hangisi çıkarılamaz, hangisine ulaşılamaz, hangisi söylenemez, hangisine varılamaz, hangisi değildir, hangisi yoktur?" şeklindedir.
Paragrafın içinde paragrafın seçeneklerinde verilenleri tek tek bulabiliriz. Yani yardımcı düşünceler paragrafın bizzat içinde yer alır.
Paragraflarda bir ana düşünce yer alsa da birden fazla yardımcı düşünce yer alır.
Ayrıntılar, örnekler paragraf içerisinde birer yardımcı düşüncedir.
Yardımcı düşünceler parçayı tam olarak kapsamaz.
Paragraflarda yer alan yardımcı düşünceler arasında paragraf içerisinde anlamsal ve dilsel bir bağ söz konusudur.
Yardımcı düşünceler ana düşüncenin açıklığa çıkmasını sağlayan, ana düşünceyi somutlayan ikinci derecedeki yargılardır.
Yardımcı düşünceler ana düşünceye ulaşmayı sağlayan araç cümlelerdir. Amaç ana düşünceye ulaşmaktır her zaman.
Yardımcı düşüncelerle ilgili sorularda yardımcı düşünceleri içeren cümleler mutlaka paragrafın içinde yer alır. Bunlar ya doğrudan ya da birkaç kelimesi eksik veya değişik sözcüklerle yazılmışlardır. Onun için yeterince zaman olduktan sonra bu soruların cevapları paragrafın içerisinde tek tek bulunabilir.
Sınavlarda en çok paragrafta yardımcı düşünceler konusunda soru gelmektedir. Paragraf sorularının yaklaşık % 35'i yardımcı düşüncelerle ilgilidir.

Yardımcı düşüncelerle ilgili sorular şu şekillerde karşımıza çıkar:

Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?

Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

Böyle konuşan kişi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisine yer verilmemiştir?

Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Paragraftan Çıkarılabilecek Yardımcı Düşünceler

Not: Paragrafta yer alan renkler ile seçeneklerde yer alan renkler aynı düşünceyi içeren cümlelerdir. Paragrafta hangi renk varsa seçeneklerde de aynı renk vardır.

ÖRNEK 1

Edebiyat öğretmenimizin kendine özgü bir yöntemi vardı. Büyük yazarlardan, düşünürlerden seçilmiş bir metni çoğaltır, dersten birkaç gün önce hepimize dağıtırdı. O metni hepimiz tekrar tekrar okurduk. Metnin ilginç yerlerini, yazarın dünya görüşünü, o dönemin edebiyat anlayışını bulur çıkarırdık. Derslerde öğretmenimiz düşüncelerini belirtmez, güler yüzle bizi dinler ve asıl hedefe kendi çabalarımızla ulaşmamızı sağlardı. Böylece derslerimiz tartışmalı bir şölen havasında geçerdi. Sokrat'ın, Sofokles'in, Tolstoy'un, Montaigne'in metinlerindeki bazı cümleler hâlâ belleğimdedir, bana hâlâ yol gösterir. (ÖSS)

Edebiyat Öğretmeni ile İlgili Çıkarılabilecek Yargılar:

Dersini çekici kılan
Konuşmaktan çok konuşturan
Okuyup araştırmaya yönlendiren
Değişik türdeki klasik yapıtları sevdiren

Çıkarılamayacak Yargı:

Belirli düşünce kalıplarına bağlı kalan

ÖRNEK 2

Elbette elektronik çağ önümüze yeni olanaklar getiriyor. Binlerce yıllık hafızayı teknolojinin yardımıyla çok küçük "çip"lere sığdırabilmek ve böylece bilgiye kolayca ulaşabilmek bizler için de gelecek kuşaklar için de çok önemlidir. Ama bütün bunlara karşın kitap dediğimiz nesnenin öyküsü kolay kolay sonlanmaz gibi geliyor bana. Bu durumda ben yayıncılığın iki yoldan gelişeceğini düşünüyorum. Bilgi yoğunluğu olan malzeme "e-kitaplar"da, sanatsal yoğunluğu olanlarsa çok güzel görünümlü "butik kitaplar"da toplanacak bence. Hatta giderek, kitap sahibi olmak, koleksiyonculukla eş değer sayılacak. (YGS)

Paragraftan Çıkarılabilecek Yargılar:

Bilgi kaynaklarının sanal ortama taşınabileceği
Kitapların önemini koruyacağı
Kitapların biçimsel değişime uğrayacağı
Düşünsel ve sanatsal nitelikli kitapların birbirinden ayrılacağı

Çıkarılamayacak Yargı:

Teknolojideki gelişmelerin eğitim düzeyini yükselteceği

ÖRNEK 3

Ünlü bir yazar, "Konu mu arıyorsun yazmak için? Uzağa gitmene hiç gerek yok. Şu sokaktaki evlerden birini seç. Yeter ki gönlünde o evin insanlarını tanımaya yönelik tutkun, onları anlatırken gerçeği düşe dönüştürecek yaratma gücün, bir de dilin inceliklerini tanıyıp onları kendince kullanabilme yeteneğin olsun." diyor. (ÖSS)

Çıkarılabilecek yargılar:

Yazacaklarını günlük yaşamdan seçmeye
Görülenleri olduğu gibi anlatmaktan kaçınmaya
Anlatımına, başkalarında olmayan özellikler katmaya
Gözlem gücüne sahip olmaya

Çıkarılamayacak yargı:

Toplumun geçmişini ve geleceğini bütünüyle kucaklamaya çalışmak

ÖRNEK 4

Dil, kuralları dilbilgisi kitaplarına sığmayacak kadar karışık, sayısız inceliklerle dolu, büyülü bir iletişim aracıdır. Esnek, canlı, gelişmeye, değişmeye açık bir sistemdir. Bu nedenle dilin kullanamadığımız zenginliklerinin, kullanabildiklerimizden çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Bunun içindir ki günümüzde kullandığımız dil, yarınki dilin çok gerisinde kalacaktır. Buna dayanarak şunu söyleyebiliriz: Bir yandan bugünkü dille iletişim kurarken bir yandan da ayrımına varmadan geleceğin dilini yaratıyoruz. (ÖSS)

Dil ile İlgili Çıkarılabilecek Yargılar:

Çok yönlü nitelikler içerdiğine
Bir değişim süreci içinde olduğuna
Sunduğu olanaklardan yeterince yararlanılamadığına
Belirli kalıplarla sınırlandırılamayacağına

Çıkarılamayacak Yargı

Anlatım gücünün sözcük sayısıyla ölçülemeyeceğine

ÖRNEK 5

İlgimi, kültürel konulara, yaşadığım kentin tarihine yönelttim. Bu da beni bir tür kedere itti. Ne var ki ben bunun altında ezilmedim. Çalıştım, uğraştım, kitaplarımı yazdım. Hayatımdan memnunum. Hiçbir arkadaşım benim için "hüzünlü" demez. "Sinirli, enerjik" diyebilir; ama belirgin niteliğim "hüzün" değil. Olsa olsa şunu söyleyebilirler benim için: "Kâğıdı, kalemi eline alınca kaleminin ucuna gelenler bunlardır." (ÖSS)

Paragraftaki Kişi ile İlgili Çıkarılabilecek Yargılar:

Çabuk kızan, hareketli
Ürünler ortaya koymak için çabalayan
İçinde bulunduğu koşullardan şikâyetçi olmayan
Kendi özelliklerini tanıyan

Çıkarılamayacak Yargı:

Yazdıklarıyla yaşadıklarını örtüştüren

ÖRNEK 6

Büyük edebiyatçılar sadece yapıtlarıyla değil, yarattıkları imgelerle de yaşarlar. Bu sanatçı, gerek kişiliği, gerek edebiyat bilinci, gerekse yapıtlarıyla kendisinden sonraki kuşaklara yol göstermiştir. O, özellikle 1970'li yıllarda öykücülüğümüze yeni bir soluk getirmiştir. Öyküyü, romana geçiş için bir basamak gibi kullanmaması, edebiyat bilincinin çok önemli bir göstergesiydi. Günlükleri, eleştirileri ve çevirilerinde gösterdiği titizlikle öyküdeki başarısının bir rastlantı olmadığını bize açıkça kanıtlamıştı. (ÖSS)

Çıkarılabilecek yargılar:

Genç yazarlara örnek olmuştur.
Öykücülüğümüzün havasını değiştirmiştir.
Değişik yazınsal türlerde ürün vermiştir.
Yapıtlarında belirli bir düzeyi korumuştur.

Çıkarılamayacak Yargı:

Sanatın toplumsal işlevi olduğuna inanmıştır.

ÖRNEK 7

Nasrettin Hoca, fıkralarından da anlaşılacağı üzere sevecen, hoşgörülü, akıllı, hazırcevap bir insandır. Her zaman, haksızlığa uğrayanların yanında yer almış, yaşamın ağır yükleri altında ezilenleri bir gülücükle rahatlatmıştır. Nasrettin Hoca fıkraları didaktiktir. Çoğu kısadır. Bazen girişte yer ve zaman belirtilir, kişiler tanıtılır; ikinci bölümde Hoca'ya bir şey söylenir ve sonunda onun bizi güldüren ama aynı zamanda düşündüren cevabı beklenir. O son cümle, birçok defa atasözüne ya da deyime dönüşüvermiştir. Hoca'nın çok geniş bir coğrafyada başka başka uluslarca benimsenmiş olmasını da fıkralarındaki bu özelliklere bağlayabiliriz. (ÖSS)

Nasreddin Hoca Fıkraları ile İlgili Çıkarılabilecek Yargılar:

Ününün yalnızca Anadolu'yla sınırlı kalmadığına
İnsanı düşünmeye yönelten komik öğeler içerdiğine
Öğretici nitelikler taşıdığına
Kimi sözlerinin kalıplaşarak halka mal olduğuna

Çıkarılamayacak Yargı:

Birçok tarihi kişiye yer verildiğine

ÖRNEK 8

Mitler doğa güçlerini ve doğaüstü yaratıkları anlatan hayal ürünü öykülerdir. Bunların simgesel ve kutsal bir yanı vardır. Yüzyıllar boyunca bu öyküler birbirlerinden beslenerek zenginleşmiştir. Bunların kimisi kulaktan kulağa yayılırken kimisi de yazmayı iş edinmiş kişilerce yazıya geçirilmiştir. Bugün elimizde hemen her mitolojik öykünün, yazıya geçirenin anlayışına göre değişen anlatımları bulunuyor. (ÖSS)

Mitler ile İlgili Çıkarılabilecek Yargılar:
Kahramanlarının alışılmışın dışında özellikler taşıdığına
Anlatılanların dinsel bir içeriği olduğuna
Çok uzun bir geçmişi bulunduğuna
Aynı öykünün değişik biçimlerde anlatıldığına

Çıkarılamayacak Yargı:

Kimilerinin gerçekleri yansıttığına

ÖRNEK 9

Okur, onun şiirlerini okurken derine indikçe yeni tatlarla, yeni bulgularla karşılaşacaktır. Sözün gizemli boyutlarının peşine düşecektir. Şiiri yeniden kurgulayacaktır. Bu anlamda, herkese açık bir şiir değildir onun şiiri. Art alanı alabildiğine geniş şiirlerdir. Tarihten felsefeye, değişik bilim dallarından devşirilmiş veriler, bunlarda birer motif olarak çıkar karşımıza. Kimi zaman da bu veriler, imgelere dönüşür; benzetmeler, mecazlar, istiareler biçiminde iç donanımını oluşturur şiirlerin. (ÖSS)

Çıkarılabilecek Yargılar:

Anlaşılırlığı güç şiirler yazma
Şiirlerini yazarken farklı alanlardaki çalışmalardan yararlanma
Sanatsal bir söyleyişe başvurma
Yoruma açık şiirler oluşturma

Çıkarılamayacak Yargı:

Anlamca açık şiirleri değersiz bulma

ÖRNEK 10

Indiana Üniversitesinden bir grup araştırmacının gerçekleştirdiği çalışmaya göre uzun süre oturma durumunda kalanların saatte bir beş dakika yürümesi, bacak atardamarlarının zarar görmesini önlüyor. Oturma pozisyonundayken kalbe kan pompalayan gevşek kaslar yeterince kasılmıyor.Kan, bacaklarda birikebiliyor ve bu durum artan kan akışından dolayı damarların genişleme özelliğini olumsuz etkileyebiliyor. Araştırmaya göre uzun süreli oturmanın, damarların artan kan akışına karşı genişleme özelliğini bozduğu, bunun da kalp ve damar hastalıklarının işaretçisi olduğu belirtiliyor. (YGS)

Çıkarılabilecek Yargılar:

Duruş pozisyonunun insan sağlığına olan etkisine
Kalp ve damar hastalıklarını tetikleyen bazı nedenlere
Bacaklarda meydana gelen kan birikiminin sebeplerine
Yürüyüşün damar sağlığı açısından önemine

Çıkarılamayacak Yargı:

Bacaklarda meydana gelen kas erimesinin nedenlerine

ÖRNEK 11

Önce kendilerine beğendirmeye çalışırlar şiirlerini. Seçicidirler. Bir şiir üzerinde haftalarca, aylarca uğraştıkları olur. Yetkinlik midir bu? Sanmıyorum, titizlik diyeceğim ben, şiir dilini gereğince çapaksız kullanma titizliği. Şiirin boşluklarda, susmalarda, eksiltmelerde olduğunu bilen, has bir şair tavrı. Vitrinde olmanın her şeyden önemli olduğu günümüzde hâlâ var mıdır böyle adını sık sık duyurmaktan, ortalıkta görünmekten kaçınan şairler? Neyse ki var! (YGS)

Bu parçada sözü edilen şairler ile ilgili çıkarılabilecek yargılar:

Çok dikkatli ve özenli çalışan
Gerçek şiirin ne olduğunu bilen
Geri planda kalmayı yeğleyen
Zor beğenen

Çıkarılamayacak Yargı:

Verimsiz olarak tanınan

SORU 12

Neden şiir yazar ki insan? Havasızlıktan boğulmak üzere olan evrende nefes alabilmek, var olabilmek, elinde iyi-kötü ne varsa dökebilmek için mi eteklerine? İç dünyasının dışarıyla olan kavgasında anlaşılabilir olma derdi midir kendini kanıtlamak ya da kanatmak? Şairler, görünenin ardındaki gizemleri ortaya çıkararak bize rehberlik mi ederler? (YGS)

Bu sözleri söyleyen kişiye göre şairlerin yazma nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Yaşamın bunaltıcılığından sıyrılma
B) Kendini, anlatarak ortaya koyma
C) Ruhsal durumuyla yaşam arasındaki çatışmayı yansıtma
D) Yalnızlaşmaktan kurtulma
E) Yaşamın, ayrımına varılmayan yönlerini duyumsatma

CEVAP: D

SORU 13
Düşünen gençlerden umutluyum. Başarılı ürünler ortaya koyuyorlar, koyacaklar da. Bir yandan Batı'daki birikimi özümseyecek, yorumlayacak; diğer yandan da kendi dilimize, kendi kültürümüze ilişkin arayışları sürdürecekler. Bu arayışları, bizi biz yapan öğelerden ödün vermeden, dünyanın her yerinde yaşananlara hem duyarlı olarak hem de onlardan belli bir uzaklıkta durarak sürdürecekler. Eğer bundan vazgeçmez, amaçlarına ulaşıncaya değin çaba gösterirlerse yanı başlarında, kendilerinden yıllar önce yaşamış yol arkadaşları bulacaklar. Günümüzde doğrudan bir sonuca ulaşamasalar bile, gelecekte bu yolda yürüyeceklere bugünden tutmuş oldukları ışıkla umut verecekler. (YGS)

Bu parçanın yazarı gençlerde bulunması gereken özellikler arasında aşağıdakilerden hangisine değinmemiştir?

A) Olumsuzluklardan ders çıkarabilmeye

B) İşlerinde kararlı bir tutum izlemeye
C) Dışsal gelişmelerden yararlanmaya
D) Sonraki kuşaklara kılavuzluk etmeye
E) Ulusal değerleri önemsemeye

CEVAP: A

SORU 14

Temelleri Yunan ve Latin yazarlar tarafından atılan deneme, bir yazınsal tür olarak on altıncı yüzyılda şekillenir. Fransızca "essai" kelimesinin karşılığı olan bu türün en belirleyici özelliği, öne sürülen düşünceleri kanıtlama zorunluluğunun olmayışıdır. Yazınsal sürecin bir serüvene dönüştüğü bu türde metnin ucu sürekli açıktır. Bunun için okuyucu her an bir sürprizle karşılaşabilir. Anlam çok yönlüdür. Öyle ki dilin resmî kıyafetinden arındığı bu türde, anlatımda içtenlik ve rahatlık iç içedir. Böylece hayatın içinde var olan türlü türlü durumlara, olay ve olgulara, gerçeklere, yazar tarafından yeni bir şekil verilebilir. (YGS)

Bu parçada denemeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Savunulanların ispatlanması gerekmediğine
B) Söylemsel niteliklerine
C) Tarihsel gelişimine
D) Her konuda yazılabileceğine
E) Öğretici yanının bulunmadığına

CEVAP: E

SORU 15

Elli yaşına gelene kadar neler öğrendim? Sabrı öğrendim en başta. Sınırlarımı, bağışlamayı… Hayatın vermediklerinin hesabını insanlardan sormamayı… Gerektiğinde vazgeçmeyi, yetinmeyi…

Dostluklarımı yıpratmadan eskitmeyi… Ben bunları öğrendim. (YGS)

Bu sözleri söyleyen kişi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?

A) Sahip olamadığı şeyler için başkalarını suçlamayan
B) Yapabileceklerinin ve yapamayacaklarının farkına varan
C) Arkadaşlık ilişkilerini kırgınlıklar yaşamadan sürdüren
D) Başkalarının sorunlarını kendi sorunları sayan
E) Elinde bulunandan fazlasını istemeyen

CEVAP: D

Paragrafta Yardımcı Düşünce İle İlgili Sorular

SORU 1

Öykülerinde ağırlıklı olarak eski ile bağlarını koparmış, yeni ile de uyum sağlayamamış bireyin, toplum içinde yalnızlaşmasını ve bir çöküşe doğru yol alışını anlatır. Bu, bir anlamda topluma yabancılaşmış bireylerin kaçınılmaz yazgısıdır. Toplumu, aileyi ayakta tutan iç dinamikler, ahlaki özellikler kaybolmuş, bunların yerini alması düşünülen şeyler de bu boşlukları dolduramamıştır. Böylece toplumsal yapıda artık hiçbir şeyi yerinde bulamayan birey, hastalıklı bir hâlde "ortalıkta dönüp durmaktadır". Bu yabancılaşmaya kimi bireyler çeşitli başkaldırı yöntemleriyle karşı durmaya çalışırlar. Ama bu karşı koyuşlar, kişiyi, yanlış işleyen toplumsal yapı içinde ezilmekten kurtaramaz. Birey, dramatik bir kurban olarak olumsuz şartlarda yaşamanın bedelini ağır bir şekilde öder.

Bu parçada tanıtılan yazar ve öykü kişileri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (YGS)

A) Çoğunlukla çevresinden ve değerlerinden kopmuş olan bireyin tek başına kalışını işlemiştir.
B) Toplumla uzlaşamayan, çatışma hâlinde olan kişilere yer vermiştir.
C) Sahip oldukları değerler için mücadele etmek yerine olup biteni uzaktan izlemeyi yeğleyen kişileri anlatmıştır.
D) Toplumda ortaya çıkan yeni değerler bireyler açısından eskileri kadar işlevsel olamamıştır.
E) Aile kurumunun geçirdiği sarsıntıları ele almıştır.

ÇÖZÜM: Yukarıdaki paragrafın içerdiği yardımcı düşünceleri paragrafın içerisinde bulmaya çalışalım: "A" seçeneğinin cevabı: "Öykülerinde ağırlıklı olarak eski ile bağlarını koparmış, yeni ile de uyum sağlayamamış bireyin toplum içinde yalnızlaşmasını ve bir çöküşe doğru yol alışını anlatır." cümlesinde; "B" seçeneğinin cevabı: "Bu, bir anlamda topluma yabancılaşmış bireylerin kaçınılmaz yazgısıdır." cümlesinde; "D" seçeneğinin cevabı: "Toplumu, aileyi ayakta tutan iç dinamikler, ahlaki özellikler kaybolmuş, bunların yerini alması düşünülen şeyler de bu boşlukları dolduramamıştır." cümlesinde "E" seçeneğinin cevabı da "Aileyi ayakta tutan iç dinamikler, ahlaki özellikler kaybolmuş." cümlesinde yer almaktadır. "C" seçeneğinde yer alan düşüncenin paragrafta işlenen düşünceyle bir ilgisi yoktur. Doğru cevap da "C" seçeneğidir.

SORU 2

Her dize veya her satır, yazıldığı andan başlayarak insanlara gönderilmiş bir ileti niteliği taşır. Üreten kişinin, onun nasıl okunacağını denetleme, nasıl anlaşılması gerektiğini dayatma gibi bir hakkı yoktur. Yazar bu hakkı, daha eserini yayımladığı anda yitirmiştir veya kendi isteğiyle başkalarına bırakmıştır. Okuma; okuyanın kişiliğine, bilgisine, anlama ve yorumlama yeteneğine, beğenisine göre değişiklik gösterir; yazılırken amaçlananların gerisinde de kalabilir, ötesine de geçebilir. Bu son durumda, yeniden üretme söz konusudur artık. Elbette, ortaya çıkan ve eleştiriler içeren metnin bir edebî değer taşıması koşuluyla. (YGS)

Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?

A) Yazarlar, okurları yönlendirmemelidir.

B) Farklı okuyucular yazarın anlatmak istediğini kendilerince yorumlayabilirler.
C) Her metin, çözümü yazarında olan birtakım gizler içerir.
D) Okurun bir eser karşısındaki tutumu, birikimiyle ilgilidir.
E) Bir metnin, okur tarafından değerlendirilebilmesi için sanatsal nitelikler barındırması gerekir.

ÇÖZÜM: Unutulmaması gereken en önemli husus yardımcı düşüncelerle ilgili sorularda yardımcı düşünceleri içeren cümlelerin mutlaka paragrafın içinde yer almalarıdır. Bu paragrafta "A" seçeneğinin cevabı: "Üreten kişinin, onun nasıl okunacağını denetleme, nasıl anlaşılması gerektiğini dayatma gibi bir hakkı yoktur. Yazar bu hakkı, daha eserini yayımladığı anda yitirmiştir veya kendi isteğiyle başkalarına bırakmıştır." cümlelerinde; "B" seçeneğinin cevabı: "Okuma; okuyanın kişiliğine, bilgisine, anlama ve yorumlama yeteneğine, beğenisine göre değişiklik gösterir; yazılırken amaçlananların gerisinde de kalabilir, ötesine de geçebilir." cümlelerinde; "D" seçeneğinin cevabı "Okuma; okuyanın kişiliğine, bilgisine, anlama ve yorumlama yeteneğine, beğenisine göre değişiklik gösterir; yazılırken amaçlananların gerisinde de kalabilir, ötesine de geçebilir." cümlelerinde; "E" seçeneğinin cevabı da "Bu son durumda, yeniden üretme söz konusudur artık. Elbette, ortaya çıkan ve eleştiriler içeren metnin bir edebî değer taşıması koşuluyla." cümlesinde yer alır. "C" seçeneğindeki düşünce paragrafta işlenmemiştir. Doğru cevap da "C" seçeneğidir.

SORU 3

Bir yazar, kendisiyle söyleştiği bir yazısında şöyle diyor: “Her yaş döneminin insanı ayrıdır. Yirmili yaşların insanıyla ellinin, altmışın, yetmişin hele seksenin, doksanın insanı aynı insan mıdır?” Aynı olur mu hiç? Değişim salt fiziksel özelliklerimizi değil, asıl iç dünyamızı kuşatıyor. Bakıyorum bir zamanlar hiç umursamadığım olaylar, haberler şimdi derinlemesine etkiliyor beni. Yargılayıcı, eleştirel bir açıdan bakıyorum her şeye. İster istemez sorunların sarmalında buluyorum kendimi. Öfkeleniyor, üzülüyorum. Dinginliğimi yitirdiğim, içimin allak bullak olduğu böyle anlarda çevremdekiler de yatıştıramıyor beni; tutunacak bir dal, sığınacak bir yer arıyorum. Çözüm aradıkça, şiire ya da romana sığınmanın daha iyi geldiğini düşünüyorum. (YGS)

Bu parçadan yaşlılarla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine varılamaz?

A) Mutsuzlukları bir başına kalışlarından kaynaklanır.
B) Farklılaştıklarının bilincinde olurlar.
C) Karşılaştıkları günlük gerçeklere tepki gösterirler.
D) Tanık oldukları durumlara yeni anlamlar yüklerler.
E) Kaçış ve arayış duyguları içindedirler.

ÇÖZÜM: Paragrafta yer alan yardımcı düşünceleri yine metin içerisinde bulmaya çalışalım. Paragrafta yaşlıların ruh halinden bahsediliyor. "B" seçeneğinin cevabı: "Haberler şimdi derinlemesine etkiliyor beni. Yargılayıcı, eleştirel bir açıdan bakıyorum her şeye." cümlesinde; "C" seçeneğinin cevabı "İster istemez sorunların sarmalında buluyorum kendimi. Öfkeleniyor, üzülüyorum. Dinginliğimi yitirdiğim, içimin allak bullak olduğu böyle anlarda çevremdekiler de yatıştıramıyor beni." cümlesinde; "D" seçeneğinin cevabı "Bakıyorum bir zamanlar hiç umursamadığım olaylar, haberler şimdi derinlemesine etkiliyor beni. Yargılayıcı, eleştirel bir açıdan bakıyorum her şeye." cümlesinde; "E" seçeneğinin doğru cevabı "tutunacak bir dal, sığınacak bir yer arıyorum." cümlesinde yer alır. "A" seçeneğinde dile getirilen paragrafın içinde geçen bir düşünce olmadığından doğru cevap "A" seçeneğidir.

Ayrıca bakınız

Paragraf Nedir?

Paragrafta Yapı-Paragrafın Bölümleri

Paragrafın Giriş Bölümü

Paragrafın Gelişme Bölümü

Paragrafın Sonuç Bölümü

Paragrafta Konu

Paragrafta Ana Düşünce

Paragrafta Düşüncenin Akışını Bozan Cümle

Paragrafın Hangi Soruya Karşılık Yazıldığını Bulma

Paragrafta Başlık

Tümdengelim ve Tümevarım Paragrafları