Edebiyat Okulu: Paragrafın Sonuç Bölümü Nedir? Örnekler

Paragrafın son cümleleridir. Konunun ve anlatılmak istenenlerin adeta bir özetidir. Bazen ana düşünceyi barındırabilir. Kısacası:

Gelişme bölümünde ayrıntılarına inilen konunun toparlandığı ve bir sonuca bağlandığı bölümdür.
Sonuç bölümü "sonuç olarak, kısacası, oysa, özetle, bu nedenle" vb. bağlayıcı bağlaçlarla kendisinden önceki cümlelerle bağlanabilir.
Sonuç cümleleri çoğunlukla çok kısa olur. Giriş bölümü gibi bir veya iki cümleden oluşur.
Sonuç bölümü giriş ve gelişme bölümünde anlatılanların bir özetidir.
Paragrafın en etkili ve yoğun anlam içeren bölümü kabul edildiği için atasözleri ve özdeyişlere de bu bölümde yer verilir.

SORU 1

İnsanın sanatsal çalışmalarının tümüne, bir arama ve bulma çabası olarak bakılabilir. Ya da bunlar, hayatı ve bu hayatın içinde insanın kendi yerini anlama ve anlamlandırma uğraşı olarak görülebilir. Bu çaba, ilk insandan bugüne değin farklı amaçlar ardında, farklı açılımlar, biçimler ve yöntemlerle serpilip gelişmiştir. Yüzlerce yıllık serüveni boyunca, hem tarihsel dönemler, toplumsal ve siyasal koşullarca biçimlendirilmiş hem de onları biçimlendirmiştir. Buradan bakıldığında…

Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (YGS)

A) sanatın, insanı doğa ve toplumla olan çatışmalarıyla yansıtma işlevini yerine getirmesinin gerekliliği ortaya çıkar.
B) sanat yapıtlarında işlenen toplumsal özlemlerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği de açıklık kazanır.
C) sanatla toplumsal fayda arasında bir seçim yapmanın zorluğu daha iyi anlaşılabilir.
D) sanatın, insanın kişilik özelliklerini boyutlandırıp geliştirdiği söylenebilir.
E) bir toplumun sanatıyla o toplumun yaşamının birbiriyle etkileşim içinde olduğu yargısına ulaşılabilir.

Çözüm: Paragrafın sonuç bölümüyle ilgili bir sorudur. Paragrafın tümünde anlatılanları, paragrafta hâkim olan bakış açısını, paragraftaki dil ve düşünceyi öğrenmek bu tür soruları doğru cevaplamanın en önemli ipuçlarıdır. Boşluktan hemen önce gelen "hem tarihsel dönemler, toplumsal ve siyasal koşullarca biçimlendirilmiş hem de onları biçimlendirmiştir." cümlesi bir etkileşimi dile getirmektedir. Doğru cevap "E" seçeneğidir.