"-mek"le biten mastarlardan sonra "–a, -e, -ı, -i" eklerinden biri geldiği zaman "k" ünsüzü düşüp, yerine "y" kaynaştırma ünsüzü gelir. Bu tür sözcüklerde yumuşama olmaz.
Örnek
Yazmak > yazma-y-ı
Gülmek > gülme-y-i
Silmek > silme-y-i
Darılmak > darılma-y-ı
Aldanmak > aldanma-y-ı
Görmek > görme-y-e
Kazanmak > kazanma-y-a
Kaldırımda yürümeği özlemişti.
(Yanlış)
Kaldırımda yürümeyi özlemişti.
(Doğru)
Ablasını görmeğe gitmiş. (Yanlış)
Ablasını görmeye gitmiş. (Doğru)
Kitapları
okumağa vakit ayırmalıyız. (Yanlış)
Kitapları okumaya vakit ayırmalıyız. (Doğru)
İnsanın birini sevmeğe vakti olması
gerekir. (Yanlış)
İnsanın birini sevmeye vakti olması
gerekir. (Doğru)
Mastar
Eklerinin Yazılışıyla İlgili Uyarılar
1.
Sözcükler olumsuz yapılırken sadece araya "-me, -ma" olumsuzluk
ekleri girer.
Örnek
Yazmak > yazma-y-ı > yazmama-y-ı
Gülmek > gülme-y-i > gülmeme-y-i
Silmek > silme-y-i > silmeme-y-i
Darılmak > darılma-y-ı > darılmama-y-ı
Aldanmak > aldanma-y-ı > aldanmama-y-ı
Görmek > görme-y-e > görmeme-y-e
2.
Sözcükler olumsuz yapılırken de "–me, -ma" olumsuzluk eklerinden
sonra yine "y" koruyucu ünsüzü gelir. Diğer kullanımlar yanlıştır.
Örnek
Yazmak > yazma-y-a > yazmama-y-a (doğru)
Gülmek > gülme-ğ-e > gülmeme-ğ-e (yanlış)
Silmek > silme-y-e > silmeme-y-e (doğru)
Silmek > silme-ğ-e > silmeme-ğ-e (yanlış)
Darılmak > darılma-y-a > darılmama-y-a (doğru)
Darılmak > darılma-ğ-a > darılmama-ğ-a
(yanlış)
Aldanmak > aldanma-y-a > aldanmama-y-a (doğru)
Aldanmak > aldanma-ğ-a > aldanmama-ğ-a
(yanlış)
Görmek > görme-y-e > görmeme-y-e (doğru)
Görmek > görme-ğ-e > görmeme-ğ-e (yanlış)
Yararlanılan Kaynaklar
Türk Dil Kurumu, Noktalama İşaretleri Açıklamalar (tdk.gov.tr)
Ayrıca bakınız
"De" Bağlacı ile "-de, -da" Eklerinin Yazımı
Fiil Çekimi ile İlgili Yazılışlar
Satır Sonuna Sığmayan Sözcüklerin Yazımı
Kesme İşaretinin Kullanıldığı Yerler
Düzeltme İşareti ile İlgili Yazım Kuralları
Bitişik ve Ayrı Yazılan Kelimelerin Yazımı
Bitişik Yazılan Birleşik Kelimelerin Yazımı
Ayrı Yazılan Birleşik Kelimelerin Yazımı
Gün, Ay ve Tarih Adlarının Yazımı
Gezegen ve Yıldız Adlarının Yazımı
Dünya Güneş ve Ay Adlarının Yazımı
Pekiştirmeli Sözlerin Yazılışı
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Yazımı En Çok Karıştırılan Sözcükler
Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder