1. Ele alınan bir konunun bazı yönleri üzerinde özel bir görüşle derinlemesine yapılan incelemeleri yansıtan yazılara denir. Genellikle ünlü bir kişinin hayatı, eserleri ve başarıları üzerinde yürütülen bir türdür. Tek yön üzerine derinlemesine araştırma söz konusudur. Araştırmada o güne kadar gizli kalmış yönler belirlenip ortaya konulur.
Yukarıdaki parçada kişisel hayatı alan konu alan hangi türden bahsedilmektedir?
A) Monografi
B) Anı (hatıra)
C) Biyografi
D) Otobiyografi
E) Portre
2. Kişisel hayatı konu alan metinler içerisinde yer alan "portre" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Bir kişiyi karakteristik
özellikleriyle okuyucu kitlesine tanıtmak amacıyla yazılan edebi
yazılara denir.
B) Portre; roman, öykü, anı, gezi
yazısı, biyografi ve otobiyografi türlerinin içinde yer alabilir.
C) Fiziksel portrede öznellik esas
alınır. Duygular ön plana çıkar.
D) Portreler, fiziki portre ve ruhi
portre olmak üzere ikiye ayrılır.
E) Portrede gözlem esastır.
3. Kişisel hayatı konu alan türlerden olan "biyografi (yaşam öyküsü)" türüyle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Edebiyat, sanat, siyaset, ticaret
vb. alanlarda yaptıkları ve yaşadıklarıyla devrini etkilemiş kişilerin hayatını
anlatan yazı türüne denir.
B) Biyografi
(yaşam öyküsü) anlatımında üçüncü kişi anlatımı esastır.
C) Ünlü
kişilerin hayatlarını konu alıp bunları roman tarzında işleyen ve edebi değer
taşıyan yazılara "biyografik roman" adı verilir.
D)
Biyografi yazımında tarihsel sıralamaya dikkat edilmez.
E) Biyografi
yazarı bilgi, belge ve kanıtlara dayanır.
4. Herhangi bir isteği bildirmek veya bir şikâyeti dile getirmek amacıyla resmi veya özel kurum ve kuruluşlara yazılan resmi yazılara dilekçe denir. (I) "Arzuhâl" olarak da bilinir. (II) Dilekçe vermek bir vatandaşlık hakkıdır. (III) Dilekçe hakkı anayasa teminatı altındadır. (IV) Dilekçeler, sadece bazı konularda yazılabilir. (V)
"Dilekçe" türüyle ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I B)
II C) III
D) IV
E) V
5. Kişilerin özellikle de tanınmış kişilerin yaşadıklarını, tanık oldukları olayları gözlem ve bilgilerine dayanarak anlattıkları yazı türüne denir. (I) Anıda yaşanmış olanlar değil yaşanmakta olanlar dile getirilir. (II) Anılarla birlikte dönemin anlayışı, siyasal durumu, tarihsel gerçeklikleri de anlatılır. (III) Anılarda birinci kişinin ağzından anlatım (ben anlatımı) esastır. (IV) Anılar, günü gününe tutulan notlar şeklinde yazılabildiği gibi sonraki zamanlarda hafızayı yoklayarak da yazılabilir. (V)
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "anı (hatıra)" türü ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I B) II
C) III D) IV E) V
6. Aşağıdakilerden hangisi Dünya edebiyatında mektup türüyle ön plana çıkan yapıtlardan değildir?
A) Anna Karenina (Lev Tolstoy)
B)
Vadideki Zambak (Balzac)
C)
İnsancıklar (Dostoyevski)
D)
Nouvelle Heloise (Rousseau)
E) Genç
Werther'in Acıları (Goethe)
7. Gezi yazıları, çok eski zamanlara dayanan bir geçmişe sahiptir. (I) Hun hükümdarı Atilla'ya gönderilen Priskos'un eseri ile Kilikyalı Zemarkhos'un Bizans İmparatorluğu elçisi olduğu dönemde tuttuğu notlar gezi yazılarının ilk örneğini oluşturur. (II) Venedikli ünlü gezgin Marco Polo ve Arap gezgin İbn-i Batuta'nın gezi yazıları ilk önemli eserler olarak bilinir. (III) İbni Batuta özellikle Anadolu ve Horasan başta olmak üzere bu civarlarda yaşayan Türkleri eserinde konu edinmiştir. (IV) Marco Polo'nun ise Orta Asya ve Yakın Doğu ülkelerine yaptığı geziden mükemmel bir gezi yazısı örneği ortaya çıkmıştır. (IV) Türk edebiyatında ilk gezi kitabı ünlü denizci Piri Reis'in "Miratü'l Memalik" (Ülkelerin Aynası) eseridir. (V)
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "gezi yazısı" türü ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I B)
II C) III D) IV
E) V
8.Aşağıdakilerden hangisi "anı (hatıra)" türünde kaleme alınmamıştır?
A) Zeytin Dağı (Falih Rıfkı Atay)
B) Kırk Yıl (Halit Ziya Uşaklıgil)
C) Babamın Arkadaşları (Samet Ağaoğlu)
D) Türk'ün Ateşle İmtihanı (Halide Edip Adıvar
E) Beş Şehir (Ahmet Hamdi Tanpınar)
9. Bir kişinin tarih belirterek günü gününe tuttuğu, günlük yaşamından kesitler sunduğu notlara günlük (günce) denir. (I) Günlükler yazarın yaşamından izler taşır. Yazarın kişiliği, ruhsal yapısı ve düşünce yapısı günlüklere yansır. (II) Günlükler; tüm gerçekliğiyle yaşamı yansıtan birer aynadır. (III) Yazarın içinde bulunduğu koşullardan hoşnut olmadığı bir şekilde kendi kendisiyle konuştuğu, duygu yoğunluğu ön planda olan günlükler "dışa dönük günlükler" olarak isimlendirilir. (IV) Günlükler, mutlaka olayları yaşayan kişiler tarafından kaleme alınır. (V)
"Günlük" türü ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I B) II
C) III D) IV
E) V
10. Aşağıdaki eserlerden hangisi "gezi yazısı" türünde kaleme alınmamıştır?
A) Anadolu Notları (Reşat Nuri
Güntekin)
B) Frankfurt Seyahatnamesi (Ahmet Haşim)
C) Falaka (Ahmet Rasim)
D) Hac Yolunda (Cenap Şahabettin)
E) Avrupa'da Bir Cevelan (Ahmet Mithat
Efendi)
11. "Anı" ile "günlük" türlerinin karşılaştırıldığı aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Her ikisi de kişilerin başından geçen gerçek yaşantının ürünleridir.
B) Anı yaşandıktan sonra günlük ise günü gününe yani yaşanırken kaleme alınan
bir türdür.
C)
Günlükte öznellik daha fazla ön plana çıkar.
D)
Günlük türü, anı (hatıra) türüne göre daha kısadır.
E) Günlük türü geçmiş zamanla ilgiliyken; anı, içinde yaşanılan zamanla ilgilidir.
12. Falih Rıfkı Atay'ın aşağıdaki eserlerinden hangisi farklı bir türde kaleme alınmıştır?
A) Deniz Aşırı
B) Bizim Akdeniz
C) Zeytin Dağı
D) Yolcu Defteri
E) Taymis Kıyıları
13. Bir kimsenin gezip gördüğü yerleri, bu yerlerle ilgili edindiği bilgi ve izlenimleri anlattığı yazı türüne denir. (I) Gezi yazıları insanların görmedikleri yerlere besledikleri merak duygusundan doğmuştur. (II) "Seyahatname" veya "seyyah yazıları" olarak da adlandırılır. (III) Gezi yazıları, gerçek yazılar değil hayal ürünü yazılardır. (IV) Tarih, coğrafya, folklor, toplum bilim ve edebiyat için önemli birer belge niteliğindedir. (V)
"Gezi yazısı" türüyle ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?
A) I B) II
C) III
D) IV E) V
14. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatında "günlük" türünde yazılmış eserler arasında yer almaz?
A)
Günce (Nurullah Ataç)
B) Geçmişin
Kuşları (Oktay Akbal)
C) Kuşları
Örtünmek (Salah Birsel)
D)
Yolculuk Defteri (Falih Rıfkı Atay)
E)
Tutunamayanlar (Oğuz Atay)
15. Edebiyatımızda bu türdeki en önemli eser hiç şüphesiz Evliya Çelebi'nin 17. yüzyılda kaleme aldığı ünlü eseri "Seyahatname"dir. Dünya edebiyatında da bilinen bir eserdir. On cilt halinde yazılan bu eserin ilk bölümü İstanbul'u anlatmaktadır. İstanbul, her açıdan Seyahatname'de yer almıştır. Evliya Çelebi, tam 40 yıl boyunca Osmanlı Devleti'nin gerek sınırları içinde gerekse de dışındaki yerleri anlatır. Bursa, Trabzon, İzmir, Hicaz, Avusturya, Mısır, Dağıstan ve Habeşistan bahsettiği yerler arasından öne çıkar. Çelebi, bu yerlerin tarihi, etnografik, kültürel ve coğrafi özelliklerini sade, içten, akıcı, abartılı bir şekilde kaleme almıştır. Eserdeki söyleşi havası da esere ayrı bir hava katmıştır.
Yukarıdaki bilgi kişisel hayatı konu alan hangi türle ilgili olabilir?
A) Anı (hatıra)
B) Günlük
C) Otobiyografi (öz yaşam öyküsü)
D) Gezi yazısı
E) Biyografi (yaşam öyküsü)
16. Aşağıdakilerin hangisinde kişisel hayatı konu alan türlerden olan "anı (hatıra)" ile ilgili yanlış bir bilgi vardır?
A) Anı türü edebi anlamda Türk edebiyatına ilk kez Cumhuriyet Dönemi'nde girer.
B) Anılarda insan belleğinde iz bırakan olay veya olgular anlatılır.
C) Anıların yazıldığı deftere "hatıra defteri" adı verilir.
D) Anı yazarı inandırıcılığını arttırmak amacıyla mektuplardan, belgelerden, günlüklerden yararlanır.
E) Anı yazımında yazar her çeşit kaynağa başvurabilir.
17. Kişisel hayatı konu alan türlerden olan "otobiyografi (öz yaşam öyküsü)" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yaptıkları ve yaşadıklarıyla
toplumu etkilemiş, başarılı olmuş bir kişinin kendi yaşamını yine bizzat
kendisinin anlatmasına denir.
B) Yazar,
kendi öyküsünü kendi ağzından anlattığı için birinci kişili anlatımı kullanır.
C) Otobiyografilerde nesnellik ön
plandadır.
D) Otobiyografiler
düşünsel anlamda bir planla kaleme alınır.
E) Anı
ile benzerlikler gösterdiği için en çok anılardan beslenir.
18. Başka bir yerde bulunan bir kişiye, kuruma bir isteği bildirmek amacıyla yazılan özel ve resmi haberleşmeyi sağlayan yazılara mektup denir. (I) Mektup türünün geçmişi yazının bulunduğu tarihe kadar uzanır. (II) En eski örnekler Mısır firavunları ve Hititlere aittir. (III) Türkçeye Farsçadan geçmiştir. (IV) Mektupların sağ üst köşesine tarih; yanına da yazıldığı yerin adı yazılır. Mektubun sağ alt köşesine ad ve soyad yazılıp imzalanır. Sol alt köşesine de adres yazılır. (V)
Kişisel hayatı konu alan türlerden olan "mektup" türüyle ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
19. Kişisel hayatı konu alan türlerden olan "dilekçe" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Dilekçeler, resmi bir mektup türü olarak kabul edilir.
B) Dilekçelerde sol alt tarafta açık adres yazılır.
C) Sağ alt tarafta tarih, ad-soyad ve imza yer alır. İmzasız dilekçelerin geçerliliği yoktur.
D) Üst makamlara yazılan dilekçelerde "arz ederim" alt makamlara yazılan dilekçelerde "rica ederim" sözleriyle dilekçe bitirilir.
E) İmza ismin alt tarafındaki boşluğa atılır.
20. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatında "anı (hatıra)" türünde kaleme alınmış yapıtlardan değildir?
A) Ömer'in Çocukluğu (Muallim Naci)
B) Yaban (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
C) Çankaya
(Falih Rıfkı Atay)
D) Boğaziçi
Mehtapları (Abdulhak Şinasi Hisar)
E) Türk'ün
Ateşle İmtihanı (Halide Edip Adıvar)
CEVAP ANAHTARI: 1-A 2-C 3-D 4-E 5-B 6-A 7-E 8-E 9-D 10-C 11-E 12-C 13-D 14-E 15-D 16-A 17-C 18-D 19-E 20-B
Ayrıca
bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder