Edebi Sanatlar Test 1

1. "Teşbih" sanatı ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Aralarında benzerlik ilgisi kurulabilen varlıklardan nitelikçe zayıf olanı kuvvetli olana benzetmeye denir.

B) Teşbihte unsurlar azaldıkça etkileyicilik, güç ve güzellik de artar.

C) Özellik bakımından güçsüz olan varlık veya nesneye "benzeyen" denir.

D) Özellik bakımından güçlü olan varlık veya nesneye "benzetilen" veya "kendisine benzetilen" denir.

E) Birbirine benzetilen öğeler arasındaki ortak özelliğe "benzetme edatı" denir.

 

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "teşhis (kişileştirme)" yoktur?

A) Gül, hasretinle yollara tutsun kulağını
    Nergis gibi kıyamette dek çeksin intizar.

B) Avazeyi bu âleme Davud gibi sal

    Baki kalan bu kubbede bir hoş sada imiş.

 C) Ay suda bestelerken şarkıyı

    Yıldız mağrur mağrur gülümsüyordu

D) İçmiş gibi geceyi bir yudumda,

    Göğün mağrur bakışlı bulutları

E) Bütün kusurumu toprak gizliyor

    Merhem çalıp yaralarım düzlüyor

 

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "cinas" yoktur?

A) Kalem böyle çalınmıştır yazıma

    Yazım kışa uymaz kışım yazıma

B) Ben yârime gül demem 

    Gülün ömrü az olur

C) Dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç
    Bu son fasıldır ey ömrüm, nasıl geçersen geç

D) Bu kadar letafet çünkü sende var
    Beyaz gerdanında bir de ben gerek.

E) Baktığım hep yüce dağlar

    Mazisi yürekler dağlar

 

4. Genç şâirlerden biri yazdığı bütün şiirlerini Yahya Ke­mal'e okur, sonra büyük bir merakla sorar:

— Üstadım, içlerinden hangilerini beğendiniz?

Yahya Kemal şöyle cevap verir:

— Henüz okumadıklarınızı!

Yahya Kemal'in verdiği cevap hangi edebi sanatı oluşturmaktadır?

A) Tariz            

B) Cinas          

C) Tevriye         

D) Tecahül-i Arif        

E) Mübalağa (Abartma)

 

5. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde "ad aktarması (mecaz-ı mürsel)"  yoktur?

A) Gişeden istediği bileti bir türlü alamadı.

B) Taşlarınız bir birliğe inanır, sözünü muştulamıştı.

C) Çok susayan çocuk şişeyi bir dikişte bitirdi.

D) Yaşar Kemal, her yerde okunur. 

E) Sobanın yanmadığını fark eden çocuk hemen annesine haber verdi.

 

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tecahül-i arif" yoktur?

A) Göz gördü gönül sevdi ey yüzü mâhım,
    Kurbanın olam var mı benim bunda günahım.

B) Ey şuh Nedima ile bir seyrin işittik,

    Tenhaca varıp Göksu’ya işret var içinde

C) Edirne şehri mi bu ya gülşen-i me'va mıdır 

    Anda kasr-ı padişahi cennet-i a'lâ mıdır 

D) İçimde kor donar, buzlar çözülür

    Yağan ateş midir, kar mıdır bilmem.

E) Ateşten kızaran bir gül arar da 

    Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi

 

7. Ben toprak oldum yoluna

    Sen aşırı gözetirsin

    Şu karşıma göğüs geren

    Taş bağırlı dağlar mısın?

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih (Benzetme)        

B) Kinaye        

C) İntak (konuşturma)        

D) Tezat         

E) Tariz

 

8. Aşağıdakilerin hangisinde "tezat" sanatı yoktur?

A) Ardında bir beşik bırakır

    Her giden tabut

B) Açtırdım kapıyı girdim içeri

    Aklımı başımdan aldı o peri

C) Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim 

    Minicik gövdeme yüklü Kafdağı

D) Gündüz hayâlimde gece düşümsü

     Gülüne yâd bülbül kondurmayı gör

E) Yetişmek için menzile

     Gidiyorum gündüz gece

 

9. Lâleyi sümbülü, gülü hâr almış

    Zevk u şevk ehlini âh u zâr almış

Hâr: diken, zâr: inleme

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kinaye        

B) Tariz         

C) Tevriye        

D) Tenasüp (uygunluk)      

E) Mübalağa (Abartma)


10. Aşağıdakilerin hangisinde "hüsn-i ta'lil (güzel nedene bağlama)" sanatına örnek yoktur?

A) Kaşına ya da alnına benzetmek için

    Dolunay olur gökte ay, bazen de hilal

B) Ay parlar gül yüzün görünsün diye

    Görünsün de âlem övünsün diye

C) Güneş sevgilinin güzelliğini görüp utanıyor 

    Görmemek için bulut perdesini başına çekiyor

D) Yoksun diye bahçede mevsim değişmiş,
     Çiçekler sararmış, çiçekler solgun

E) Orda geçti benim güzel günlerim;
    O demleri anıp bugün inlerim.


11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "telmih (hatırlatma)" sanatı yoktur?

A) Mende Mecnûn'dan füzûn âşıklık isti'dâdı var

    Âşık-i sâdık menem Mecnûn'un ancak adı var

B) Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor Tevhid'i

    Bedr'in aslanları ancak bu kadar şanlı idi.

C) Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;

    Bilmez ki, giden sevgililer dönmeyecekler.

D) Seyretti hava üzre denir taht-ı Süleyman

    O saltanatın yeller eser şimdi yerinde.

E) Şuh Şirin'ler yüzünden dağ delen Ferhat'lar,

    Aslıhan'lardan yanan Âşık Kerem'ler görmüşüz

 

12. Aşağıdakilerin hangisinde "tekrir (yineleme)" sanatı yoktur?

A) Zulmü alkışlayamam, zalimi asla sevemem; 
    Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp sövemem. 

B) Ey varlığı varı var eden var!

    Yok yok sana yok demek ne düşvar.

C) Nedir bu handeler bu işveler bu nâz u isitğna

    Nedir bu cilveler bu işveler bu hâmet-i bâlâ 

D) Büyüksün ilahi büyüksün büyük,

    Büyüklük yanında kalır pek küçük.

E) Her zulmü, kalın boğmaya bir parça kan yeter,

    Ey şark uyan yeter, yeter ey şark uyan, yeter

13. Satırların ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru okunduğu zaman bir şiir çıkacak biçimde oluşturulmuşsa buna…………denir. İçerisinde b, m, p, f, v dudak ünsüzleri olmayan sözcüklerle yazılan şiirlere………….  şiirler denir.

Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A) Kat', lebdeğmez (dudak değmez) 

B) Akis (yansıma), akrostiş

C) Akis (yansıma), lebdeğmez (dudak değmez) 

D) Akrostiş, lebdeğmez (dudak değmez) 

E) Akrostiş, akis (Yansıma)

 

14. "Mesel, atasözü" anlamına gelen atasözü ya da vecize kullanma sanatına "irsali mesel" denir.

Aşağıdakilerin hangisinde "irsali mesel" yoktur?

A) Bed-asla necâbet mi verir hiç üniforma

    Zer-dûz palan ursan eşek yine eşektir

B) Gevheri de der ki sakın açılma
    Yanılıp da dilden bir söz kaçırma

C) Balık baştan kokar bunu bilmemek,

    Seyrânî gâfilin ahmaklığından.

D) Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir

    Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötekdir.

E) Kirpikleri uzundur yârin hayâle sığmaz

    Meşhur bir meseldir "Mızrak çuvala sığmaz."

 

15. Can kafeste durmaz uçar
      Dünya bir han konan göçer
      Ay dolanır yıllar geçer
      Dostlar beni hatırlasın

Bu dizelerde en belirgin iki söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) Kapalı istiare, benzetme

B) Açık istiare, benzetme

C) İntak, benzetme

D) Kişileştirme, kinaye

E) Tevriye, tenasüp

 

16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "mübalağa (abartma)" yoktur?

A) Bir ah çeksem dağı, taşı eritir

    Gözüm yaşı değirmeni yürütür.

B) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda

    Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan şühedâ

C) Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker

    Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer

D) Bastığın yerleri ''toprak!'' diyerek geçme, tanı!

    Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.

E) Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?

    Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın         

 

17. Aşağıdakilerden hangisinde "kinaye" sanatı yoktur?

A) Hayatta en zor şey eli kolu bağlı kalmaktır.

B) Seni ayağını yorganına göre uzat diye uyarmıştım.

C) Annesi onun hiçbir zaman elinden tutmadı.

D) Son zamanlarda evimizde nedense herkesin yüzü gülüyor.

E) Altın anahtar her kapıyı açar, diyordu yanındakilere.

 

18. Rüzgâr eser dallarınız atışır 
      Kuşlarınız birbiriyle ötüşür 
      Ören yerler bu bayramda pek üşür 
      Sümbül niçin yaslı bakışır dağlar 

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih (Benzetme)   

B) Teşhis (kişileştirme) 

C) İntak (konuşturma) 

D) Tezat  

E) Tevriye

 

19. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde "ad aktarması (mecaz-ı mürsel)"  yoktur?

A) Teknemiz Ayvalık'a birazdan yanaşacak.

B) Ankara, olayı oldukça sert bir şekilde kınadı.

C) Sınıf boyandıktan sonra yeniden süslendi.

D) Amasya, sunuma ilgi göstermediği için canı sıkılmıştı.

E) Üç tabak yedi, yine de doymadı.

 

20. Ah bu türküler, köy türküleri
      Ana sütü gibi candan
      Ana sütü gibi temiz.

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih (Benzetme)       

B) İstiare (Eğretileme)       

C) Kinaye        

D) Tezat        

E) Tevriye

CEVAP ANAHTARI: 1-E 2-B 3-D 4-A 5-B 6-E 7-B 8-B 9-D 10-E 11-C 12-A 13-D 14-B 15-A 16-D 17-E 18-B 19-C 20-A

Ayrıca bakınız

Edebi Sanatlar Test 2

Edebi Sanatlar Test 3

Edebi Sanatlar Test 4

Edebi Sanatlar Test 5

Edebi Sanatlar Konu Anlatımı

Ana Sayfa