Sözcükte Yapı Test 2

1. Sözcüğün yapısı ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Sözcükler yapıları bakımından basit, türemiş ve birleşik olmak üzere üçe ayrılır.

B) Kök halindeki sözcükler sadece tek heceden oluşur.

C) Kök halinde bulunan yapım eki almamış dolayısıyla türememiş ve başka bir sözcükle birleşmemiş sözcüklere basit sözcük denir.

D) Basit kelimeler, çekim eki alabilir. Bir sözcük kökten sonra yapım eki almadıktan sonra birden fazla çekim eki alsa da yine basit kelimedir.

E) Sözcüğe son şeklini veren, en sondaki yapım ekinin oluşturduğu gövdedir. Sözcüğün aldığı en son ek o sözcüğün gövdesini ortaya koyar.

 

2. Ahmet Hamdi'nin o babası yıllarda (I) bizi çocuklarından (II) ayrı (III) görmezdi. İnsanların (IV) hayata bakışı (V) çok değişmiştir günümüzde maalesef.

Yukarıdaki cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi yapısı bakımından diğerlerinde farklıdır?

A) I ve II        

B) II ve III        

C) III ve IV            

D) IV ve V         

E) III ve V

 

3. Okuma, (I) duyguların (II) en asillidir. (III) Gelecek (IV) yüzyıllara çok kitap okuyan kişiler damgasını vuracaktır. Hayatı iteleyecek (V) kişiler de bunlar (VI) olacaktır. 

Yukarıdaki metinde geçen numaralanmış sözcüklerden hangi ikisinin kökü, sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) II ve IV               
B) III ve V               
C) II ve III            
D) III ve VI             
E) II ve VI

 

4. Sözcük köklerine yapım eki veya ekleri getirilerek türetilen yeni sözcüklere gövde denir. Gövde, isim ve fiil gövdesi olmak üzere ikiye ayrılır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gövde halinde olan herhangi bir sözcük yoktur?

A) Bir dizede her zaman bütün amaç ortaya çıkmayabilir.

B) Daha iyi bir başarı için güzel bir uyku gerekir.

C) İnsanların dünyalarını evlerinden az çok biliyoruz. 

D) Biraz ürkek bir tavır ile odaya girdi.

E) Sınava az bir süre kala ancak gelebildi.


5. 
Niçin (I) böyle (II) davrandın dedi. Pekiyi (III) deyip (IV) çıkıp gitti. Nasıl (V) olsa bunlar yine bunu yapacaklar diye düşündü.

Yukarıdaki cümlede geçen altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I       B) II      C) III      D) IV      E) V

 

6. Yazılışları ve söylenişleri aynı ancak anlamları farklı olan hem fiil hem de isim kökü olarak kullanılabilen ve aralarında bir anlam ilişkisi olmayan köklere sesteş kökler denir. Türkçede isim de fiil de olabilen kimi sesteş sözcükler vardır. Burada sözcüğün bütünündeki anlamına bakılır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna örnek yoktur?

A) Her güzel kırmızı gül onu güldürürdü. 

B) Dizlerini yere bırakıp bütün taşları yan yana dizdi.

C) Yüzündeki kan onun öldüğüne milletin kanmasına neden oldu.

D) Çocukları kazlara bakınca fırsattan istifade o da etrafı kazdı.

E) İki kilo boya alıp her tarafı boyadılar. 

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla isim gövdesi vardır?

A) Ormandan erken ayrılanlar köyün yolunu tuttu.

B) Biten her umut için bir çiçek bıraktı.

C) Her akşam güzelce dersine çalışır odasında.

D) Annelerimiz bize hayatın hep güzel tarafını gösterir.

E) Ülkendeki kuşlardan ne haber vardır?

 

8. Sazlıktan çıkıp maçı izledi. Sonra evin yolunu tuttu.

Yukarıdaki cümlede geçen altı çizili sözcüklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Her iki sözcük de hem yapım eki hem de çekim eki almıştır.

B) Her iki sözcük de türemiştir.

C) "İzledi" sözcüğünün kökü fiildir.

D) "Sazlıktan" isim gövdesi; "izledi" fiil gövdesidir.

E) "Sazlıktan" sözcüğü bir tane yapım eki almıştır.

 

9. ...
   Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün 
   Kızıllığında ısındık; 
   Dağlardan çöllere düştüğümüz gün 
   Gölgene sığındık.

    ...

Yukarıdaki parçada türemiş kaç sözcük vardır?

A) 3        B) 4       C) 5       D) 6       E) 7

 

10. Bencil (I) kişileri sanırım toplumda kimse sevmez. Yanında susamaktan biri ölürse o suyu dökmeyi (II) tercih eder. (III) Onları garipsemek (IV) gerekir. Bunlara benzemek (V) gerekmez.

Yukarıdaki parçada geçen altı çizili sözcüklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcüğün kökü "bencil" sözcüğüdür.

B) II. sözcük, fiilden isim yapım eki alarak türemiştir.

C) III. sözcük yardımcı fiillerle kurulan birleşik bir sözcüktür.

D) IV. sözcük iki yapım eki almış ve isim kökünden türemiştir.

E) V. sözcük iki yapım eki almıştır. Sözcüğün kökü "beniz"dir.

 

11. Sözcüğün yapısı ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İsim veya eylem köklerine en az bir yapım eki getirilerek türetilen sözcüklere türemiş kelimeler (sözcükler) denir.

B) Türemiş sözcüklere "gövde" de denir.

C) Bazı sözcükler yapım eki aldığı halde basit sayılır.

D) Türemiş sözcük; kök+yapım eki veya ekleri şeklinde oluşur. 

E) Türemiş kelimeler, kesinlikle yapım eklerinden ayrı düşünülemez.

 

12. Şarkılarla geleceksin, duygulu, ince 
                                           I
     Yalnız gözlerime bak diyeceksin. 

         II
     Ellerim usulca ellerine değince 

                    III      IV         V
     Kaybolup gideceksin
 

Yukarıdaki dörtlük için verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük isim gövdesidir.

B) II. sözcük en az bir yapım eki almıştır.

C) III. sözcük türemiştir.

D) IV. sözcük birden fazla çekim eki almış basit bir sözcüktür.

E) V. sözcük zarf-fiil eki almış basit bir sözcüktür.


13. "Ağar-", "sarar-", "karar-", "yeşer-" sözcükleri ile ilgili hangi seçenekte yanlış bilgi verilmiştir?

A) Bütün sözcükler birer yapım eki alarak türemişlerdir.

B) Sözcükler isimden fiil yapım eki almıştır.

C) "Sarar-" sözcüğünün kökü "sarı"dır.

D) "Yeşer-" sözcüğü "yeşil" sözcüğünden türemiştir.

E) "Ağar-" sözcüğünün kökü "ak-" fiilidir.

 

14.Atkısını (I) askıya (II) asarak sınava girmeden okuldan (III) hızlıca (IV) uzaklaştı. Üreten gençlik için bir yazılı (V) bile çok önemlidir oysa.

Yukarıdaki metinde geçen altı çizili sözcüklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük türemiş bir sözcük olup kökü "at-" fiilidir.

B) II. sözcük yapısı bakımından basit bir sözcüktür.

C) III. sözcük türemiş bir kelimedir. Hem yapım eki hem de çekim eki almıştır.

D) IV. sözcük türemiş bir kelimedir ve iki tane yapım eki almıştır.

E) V. sözcük türemiştir. Üç tane yapım eki almıştır.

 

15. Mutlu olmayı (I) yarına bırakmak (II) karşıya (III) geçmek için nehrin durmasını beklemeye (IV) benzer (V) ve bilirsin, o nehir asla durmaz. 

Yukarıdaki cümlede geçen altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I       B) II      C) III      D) IV      E) V


16.
 Hatırlar mısın (I) doğduğun zamanları, sen ağlarken (II) herkes sevinçle (III) gülüyordu. Öyle bir ömür geçir ki herkes ağlasın öldüğünde, sen mutlulukla gülümse sabırlı, (IV) sevecen, erdemli ol. Eninde sonunda bütün servetin sensin. (V)

Yukarıdaki metinde geçen numaralanmış sözcüklerden hangi ikisinin kökü, sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I ve II               
B) II ve III              
C) III ve IV                 
D) IV ve V            
E) III ve V

 

17. …

      Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur 
                                                    I
      İnsan bir akşamüstü ansızın yorulur 

      Tutsak ustura ağzında yaşamaktan 
                               II
      Kimi zaman ellerini kırar tutkusu 
                                              III
      Birkaç hayat çıkarır yaşamasından 
                                          IV
      Hangi kapıyı çalsa kimi zaman 

      Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu 
                             V                      

      …

Yukarıdaki şiirdeki altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I       B) II     C) III       D) IV      E) V

 

18. Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; 
                            I           II
      Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır. 
                                      III
      Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; 

      Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.   
                           IV        V                       

Yukarıdaki cümlede geçen altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I      B) II      C) III      D) IV      E) V

 

19. 

      Yitirmiş tılsımını ilk sevmelerin,
                                        I
      Yitirmiş öpücükleri, 

      Payı yok, apansız inen akşamdan, 
                                  II
      Bir kadeh, bir cigara, dalıp gidene, 
                                       III
      Seni, anlatabilsem seni... 

      Yokluğuncehennemin öbür adıdır 
             IV             V
      Üşüyorum, kapama gözlerini...

      …

Yukarıdaki dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangi ikisinin kökü, sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) II ve IV              
B) I ve III               
C) II ve III           
D)III ve IV             
E) IV ve V


20.
  Rüzgârın yönünü değiştiremediğin zaman yelkenlerini rüzgâra göre ayarla çünkü dünya karşılaştığın fırtınalarla değil gemiyi limana getirip (I) getirmediğinle ilgilenir. (II) Ara sıra isyana yönelecek (III) olsan bile hatırla (IV) ki evreni yargılamak (V) imkânsızdır. Onun için kavgalarını sürdürürken bile kendi kendinle barış içinde ol.

Yukarıdaki metindeki numaralanmış sözcüklerden hangisinin kökü diğerlerinden farklıdır?

A) I       B) II      C) III      D) IV      E) V 


CEVAP ANAHTARI: 1-B 2-E 3-D 4-C 5-D 6-E 7-B 8-C 9-D 10-A 11-C 12-E 13-E 14-B 15-C 16-B 17-B 18-D 19-E 20-A

Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder