Kemal Tahir (1910-1973)

Kemal Tahir

13 Mart 1910'da İstanbul'da dünyaya geldi. Gerçek adı İsmail Kemalettin Demir'dir. Babası farklı yerlerde görev yaptığı için ilköğrenimini farklı yerlerde okudu. Ailesinin İstanbul'a yerleşmesiyle eğitimine Galatasaray Lisesinde devam etti. Liseyi çeşitli sebeplerden yarıda bırakmak zorunda kaldı. İstanbul'da Vakit, Haber, Son Posta gazetelerinde çalıştı. Varlık ve Ses dergilerinde takma isimlerle şiirler yayımladı.

İstanbul'da sayılı gazeteciler arasında yer alan Kemal Tahir, Nazım Hikmet'in de aralarında bulunduğu birçok kişiyle birlikte askeri isyana teşvik suçlamasıyla tutuklandı. Farklı illerde toplam 12 yıl hapis yattı. Mahpusluk yıllarını okuyarak geçirdi. Hapiste de takma isimlerle eserler kaleme aldı. Hapishanede olduğu yıllarda Fatma İrfan Hanım'a yazdığı mektupları "Kemal Tahir'den Fatma İrfan'a Mektuplar" ismiyle; Nazım Hikmet'in kendisine yazdığı mektupları da "Kemal Tahir'e Mapushaneden Mektuplar" ismiyle bastırdı.

Kemal Tahir, 1950'de çıkan afla hapishaneden çıktı. Birçok farklı adla kitap yazımına devam etti. Daha sonra yeniden tutuklanıp 6 ay cezaevinde kaldı.

Edebiyata şiir türü ile başlayan Kemal Tahir, ilk şiirlerini "İçtihad" dergisinde yayımladı. İlk önemli eseri olan "Göl İnsanları" öyküsünü 1955'te kitap olarak bastırdı. "Sağırdere" romanını da bu yıllarda yayımladı. Sonra sırasıyla Mütareke Dönemi İstanbul'unu anlatan "Esir Şehrin İnsanları", "eşkıyalığı anlatan "Rahmet Yolları Kesti" ile "Köyün Kamburu" eserlerini yayımladı.

Kemal Tahir, 1960'tan sonra Osmanlı tarihi ve toplumunu anlatan eserler kaleme aldı. Osmanlı Devleti, Batılılaşma ve Cumhuriyet ile hesaplaşmasını "Yorgun Savaşçı" romanında işledi. 1967'de en önemli eserleri arasında yer alan "Devlet Ana"yı yayımladı. 

Kemal Tahir, Yorgun Savaşçı ile Yunus Nadi Armağanı'nı; "Devlet Ana" ile de Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü kazandı.

21 Nisan 1973'te geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını yitirdi. Cenazesi, Sahrayıcedit Mezarlığı'na defnedildi.

 

Edebi Kişiliği
 
  • Toplumcu gerçekçi anlayışla eser veren sanatçılardandır. 
  • Marksizm'i Türk toplum yapısına uyarlamaya çalışan sol dünya görüşüne sahip Türk edebiyatının en verimli yazarlarından biridir.
  • Eserlerin konularını Çankırı-Çorum dolaylarından ve tarihten seçer. Orta Anadolu'nun köy ve kasabaları bu anlamda ön plana çıkar.
  • Eserlerinde Türk insanını yüceltir.
  • Türk romancısının Türk tarihini ve kültürünü irdelemesi gerektiğini ısrarla vurgular.
  • Yapıtlarının şahıs kadrosunu oldukça geniş tutar. 
  • Kahramanları daha çok Orta Anadolu Türkçesiyle konuşturur. Şehir ve köylerde yaşayan her kesimden kahramanlara eserlerinde rastlanır.
  • Tarihi romanlarını bir belgeye ve tarihi kaynağa dayandırır.
  • Romanları genellikle birbirinin devamı niteliğindedir.
  • Köy gerçeklerini bilimsel bir gerçeklikle anlatır.
  • Mektup türünde de eserler kaleme alır.
  • Romanlarında köy insanını, köyü, hapishane hayatını, eşkıyalık, ağalık, gurbet, gibi konuları işler. İlkin köy ve köylü sorunlarını sonrasında ise yakın Türk tarihini ele alır.
  • Üslubu son derece özgün olan sanatçı, rahat ve canlı bir anlatımı tercih eder.
  • "Devlet Ana" en önemli romanlarından biridir. Burada Osmanlı'nın kuruluş yıllarını, toplumunu ve yönetim şeklini ele alır. Eserde, Osmanlı'nın yönetim sistemini yüceltir.
  • "Kurt Kanunu"nda Atatürk'e karşı düzenlenen İzmir suikastını işler.
  • "Rahmet Yolları Kesti" ve "Yedi Çınar Yaylası" eserlerinde ağalık ve eşkıyalık olgusunu işler.
  • "Yorgun Savaşçı"da Anadolu'daki ulusal güçlerin bir araya gelip Ulusal Kurtuluş Savaşı'na başlamasına kadar geçen dönemi konu alır.
  • "Bozkırdaki Çekirdek" eserinde köy enstitülerini işler.
  • "Köyün Kamburu", "Sağırdere", "Körduman" romanlarında köy ve köylü sorunlarını konu alır.

 

Eserleri

Roman

Esir Şehrin İnsanları

Sağırdere

Körduman

Rahmet Yolları Kesti

Yediçınar Yaylası

Kurt Kanunu

Köyün Kamburu

Kelleci Memet

Esir Şehrin Mahpusu

Yorgun Savaşçı

Büyük Mal

Bozkırdaki Çekirdek

Yol Ayrımı

Namusçular

Karılar Koğuşu

Hür Şehrin İnsanları

Bir Mülkiyet Kalesi

 
Öykü

Göl İnsanları


Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder