16. yüzyıl Divan şairlerinden olan Zati,
1471'de Balıkesir'de doğdu. İyi bir eğitim görmediği sağır olduğu için devlet
memurluğuna alınmadığı mesleğinin de ayakkabıcılık olduğu bilinmektedir.
Zati, hayatının sonlarında Bayezid Cami
avlusunda küçük bir dükkân açarak muskacılık, remilcilik yapar. Bu küçük dükkân
zamanla genç şairlerin toplandığı ve yetiştiği bir yer olur. Bu yıllarını
ihtiyaç içinde geçirir. Para karşılığında gazeller de kaleme alan Zati,
1546'da hayata veda eder.
Edebi Kişiliği
- Divan şairleri üzerinde önemli bir etki oluşturmuş
olan Zati, Yahya Bey, Baki gibi önemli şahsiyetlere hocalık yapar.
- Devrinde üstat olarak bilinen bir şairdir.
- Divan Edebiyatı'nın en çok şiir yazan şairidir.
- Üç divan kadar kaside ve gazel kaleme alır.
- 16. yüzyılda gazel ve kaside türlerinde eser veren
şairlerin başında gelir.
- Zati, adeta şair yetenekli doğmuştur.
- Sohbeti hoş, nüktedan ve hazır cevaplı olmasıyla
ön plana çıkar.
- Şiirlerinde daha önce söylenmemiş yazılmamış bazı
hayaller yer alır.
- İyi bir eğitim görmemesine karşın yazdığı şiirler
onun sanat yeteneğini ortaya koyar.
- Şiirleri daha çok âşıkane tarzda olup
"rindlik" şiirlerinde önemli bir unsur olarak yer alır.
- Zati, birçok genç şairin yetişmesine vesile olur.
Eserleri
Divan: Gazellerinin bir araya getirilmesi
sonucunda yayımlanmıştır.
Şem
ü Pervane: Semboller şeklinde
yazılan bir mesnevidir.
Zati'nin Şiirlerinden Örnekler
Örnek 1
Noldun inlersin felek her-câyi cânânun mı
var
Seyr ider her menzili bir mâh-ı tâbânun mı var
Benzüni ey bû-stân fasl-ı hazan mı itdi zerd
Yohsa başa taşra bir serv-i hırâmânun mı var
Ağlayup feryâd idersin her nefes ey andelîp
Hâr ile hem-sâye olmış verd-i handanun mı var
Yoluna cânum revân itsem gerek cânâ didüm
Yüzüme bin hışm ile bakdı didi cânun mı var
Zülf-i dil-ber gibi ey zâti perîşânsın yine
Cevri bî-had yohso bir yâr-î perîşânun mı var
Seyr ider her menzili bir mâh-ı tâbânun mı var
Benzüni ey bû-stân fasl-ı hazan mı itdi zerd
Yohsa başa taşra bir serv-i hırâmânun mı var
Ağlayup feryâd idersin her nefes ey andelîp
Hâr ile hem-sâye olmış verd-i handanun mı var
Yoluna cânum revân itsem gerek cânâ didüm
Yüzüme bin hışm ile bakdı didi cânun mı var
Zülf-i dil-ber gibi ey zâti perîşânsın yine
Cevri bî-had yohso bir yâr-î perîşânun mı var
Zati
Ayrıca bakınız
Keçeçizade İzzet Mola (1785-1829)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder