Salah Birsel (1919-1999)

salah birsel

Şair ve yazar kimlikleriyle öne çıkan Salah Birsel, 1919'da Balıkesir'in Bandırma ilçesinde doğdu. Ortaöğrenimini İzmir'de Saint Joseph Okulu ve İzmir Erkek Lisesinde tamamladı. Sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi. Devamında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünü okudu. 1948 yılında buradan mezun oldu.

Öğrenimini tamamladıktan sonra 1943 yılından itibaren dört yıl süreyle İstanbul Nişantaşı Ortaokulunda Fransızca öğretmenliği yapan Salah Birsel, daha sonra farklı yerlerde devlet memuru olarak görev yaptı. Edebiyat Fakültesi Kütüphane Müdürlüğü, TDK Yayın Kolu Başkanlığı görevlerinde bulundu. Ankara Üniversitesi Basım Evi Müdürlüğü görevi esnasında emekli oldu. İzmir, İstanbul ve Ankara'da uzun süre yaşadıktan sonra İstanbul'a yerleşti.

Yayın hayatına şiirle başlayan Salah Birsel, ilk şiirlerini 1937'de "Gündüz" dergisinde yayımladı. "İnsan", "Yenilik", "Sokak" ve "Nokta" dergilerinin yayın çalışmalarına katıldı. Asıl ününe 1970'lerde peş peşe yayımlanan denemelerle kavuştu. Denemelerdeki üslubu onu klasik yazarlar arasına soktu. "Kahveler Kitabı", "Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu", "Boğaziçi Şıngır Mıngır", "Elmas Boğaziçi" eserleriyle adını duyurdu. Bu eserlerinde geçmiş İstanbul kahvehanelerini, Beyoğlu ile Boğaziçi'nin sanat çevrelerini anlattı. 1990'da büyük bir şevkle yeniden şiire yöneldi.

Salah Birsel, 10 Mart 1999'da İstanbul'da hayatını kaybetti.


Edebi Kişiliği

  • Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın önemli şair ve yazarlarındandır.
  • Yeni sözcükler üreten simgeci özelliği ve yalın üslubuyla kendine özgü bir tarz oluşturdu.
  • Garip ve İkinci Yeni'nin şiir anlayışından uzak, halk şiirine yaklaşan bir söyleyiş tarzını benimsedi.
  • Deneme türünün edebiyatımızdaki önemli temsilcileri arasında yer aldı. Denemelerinde günlük konuşma dilinde pek az bilinen sözcük ve deyimlerle kendi bulduğu ilginç deyişlerle özgün bir üslup oluşturdu.
  • Toplumun sorunlarını, geçmiş dönemlerin kişi ve kavramlarını kullanarak bunları çağrışım yoluyla verdi.
  • Şiirlerde toplumun dilinde mevcut sözcüklerin kullanılması gerektiğini savundu. 
  • Şiirleri, zekâya, ince alaya dayanan yergi ağırlıklı şiirler olarak ön plana çıktı.
  • Günlük türüyle de ünlenen Salah Birsel, ayrıca inceleme yazıları ve çeviri türünde de eserler kaleme aldı.
  • Salah Birsel, deneme türünde birçok ödüle layık görüldü. "Keçi Çobanı, Kuzu Çobanı" denemesiyle 1970 TRT Deneme Sanat Ödülü'nü; "Şiir ve Cinayet" ismindeki denemelerden oluşan kitabıyla 1976 Türk Dil Kurumu Deneme Ödülü'nü; "Yaşlılığın Günlüğü" adlı güncesi ile de Sedat Simavi Edebiyat Ödülü'nü kazandı.

 

Eserleri

Şiir

Dünya İşleri

Ases

Kikirikname

Haydar Haydar

Köçekler

Hacivat'ın Karısı

Varduman

İnce Donanma

Yaşama Sevinci

Baş ve Ayak

Sevdim Seni Ey İnsan

Yalelli

Çarleston

Deneme-Eleştiri- Günlük

Kahveler Kitabı

Günlük

Şiirin İlkeleri

Boğaziçi Şıngır Mıngır

Sev Beni Sev

Kendimle Konuşmalar

Şiir ve Cinayet

Kuşları Örtünmek

Kurtulmuş Felsefe Bahçesi

Paf ve Puf

Hacivat Günlüğü

Amerikalı Tolstoy

İstanbul-Paris

Yapıştırma Bıyık

Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu

Halley Kimi Kurtarır

Rumba da Rumba

Sergüzeşt-i Nono Bey ve Elmas Boğaziçi

Roman

Dört Köşeli Üçgen

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız


Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)