Recep Bilginer (1922-2005)

recep bilginer

Oyun yazarı ve gazeteci kimlikleriyle bilinen Recep Bilginer, 1922'de Adana'da dünyaya geldi. 1940'ta Konya Lisesini bitirdi. Daha sonra İstanbul Gazetecilik Enstitüsüne devam etti. Vatan Gazetesinde çalışmaya başladı. "Ekpres" ve "Son Havadis"te gazetecilik çalışmalarını sürdürdü.

Recep Bilginer, lise eğitiminden sonra İstanbul Gazeteciler Cemiyeti'nde görev yapar. 1947'de bir yazısı nedeniyle üç ay tutuklu kalır. Buradaki anılarını "Hapishane Penceresi" ismiyle kitaplaştırır. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nde ise kırk yıl gibi çok uzun bir süre genel sekreterlik ve başkan yardımcılığı görevlerinde bulunur.

Tiyatro türüyle ön plana çıkan Recep Bilginer, Milletlerarası Tiyatro Enstitüsü ve Tiyatro Yazarları Derneği'nde görev yapar. Yazın hayatı boyunca "Sarı Naciye", "Yunus Emre", "Hapiste Bir Gazeteci", "İsyancılar ve "Manas Destanı", "Eşrefoğulları" başta olmak üzere çok sayıda tiyatro oyunu kaleme alır. Oyunları, Devlet Tiyatroları tarafından sık sık canlandırılır. "Sarı Naciye" adlı oyunu ayrıca sinemaya uyarlanır.

Recep Bilginer, "Karım ve Kızım" ile "Kıskanç" adlı oyunlarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın en iyi tiyatro yazarı ödülünü kazandı. 1998'de "Devlet Sanatçısı" unvanını aldı. Ölümünden önce ayrıca Tiyatro Yazarları Derneği'nin başkanlık görevini yürüttü.

Recep Bilginer, 17 Mayıs 2005'te Ankara'da geçirdiği kalp krizi sonucu hayata veda etti.


Edebi Kişiliği

 
  • Yazı hayatına gazetecilikle başlar, gazete ve tiyatro türleriyle devam eder. Oyun yazarı olarak ün kazanmasında "Gazeteciden Dost" oyunu büyük rol oynar.
  • Oyun yazarlığı ile ön plana çıkan Recep Bilginer, tarihi oyunlarının dışında, toplumsal olayları gerçekçi bir anlayışla ele alan oyunlarıyla bilinir.
  • Yapıtlarında daha çok Güneydoğu Anadolu köylerinde yaşanan hadiseleri konu alır. Toplumsal aksaklıklar, işsizlik, cehalet, törenin acımasızlığı, dönemler arası iletişimsizlik, tarihsel olaylar da yapıtlarında işlediği diğer önemli konular olarak ön plana çıkar.
  • Eserlerinde etkileyici ve gerçekçi bir anlatımı tercih eder. Az sözcükle çok şey anlatmayı amaçlar.
  • Tiyatrolarında halkın gönlünde yer alan kişileri ön plana çıkarır.
  • "Devlet Sanatçısı" unvanına sahip sanatçılar arasında yer alır.
  • Devlet Tiyatroları ve İstanbul Şehir Tiyatrosu tarafından birçok oyunu sahnelenir.
  • Şiir, senaryo, roman, anı, inceleme ve deneme türlerinde de eserler kaleme alır.
  • Siyasi hayatındaki anılarını topladığı "Üç İktidar Üç Hayal Kırıklığı" kitabı ölümünden sonra yayımlanır.
  • "Gazeteciden Dost" oyununda bir gazete bürosunda geçen olayları anlatır.
  • "İsyancılar" oyununda Aslanköy olayı sanıklarının Konya'da yargılanmalarını anlatır.
  • "Ben Kimim" oyununda bir ailenin dramını konu alır.
  • "Parkta Bir Sonbahar" oyununda geç yaşta evlenenlerin de mutlu olabileceğini dile getirir.
  • "Sarı Naciye" Recep Bilginer'in en önemli oyunu olarak ön plana çıkar. Oyundaki olay, Toroslardaki bir orman köyünde ve Çukurova tarlalarında geçer. Eserde bir ailenin dramı anlatılır. "Elçi" ve "Sarı Naciye", oyunda ana kahramanlardır. Sarı Naciye'nin Çukurova'da hayatı değişir. Sarı Naciye ırgat toplamaya gelen elçiyle aşk yaşar. Elçi, aşk konusunda Sarı Naciye'yi ikna eder. Olaylar da bu iki şahıs etrafında gelişip devam eder.
  • Recep Bilginer ayrıca Yunus Emre İlme Hizmet Vakfı Ödülü ve Türk Dil Kurumu Oyun Ödülü'nün de sahibidir.

 

Eserleri

Oyun

İsyancılar

Gazeteciden Dost

Utanç Dünyası

Ben Devletim

Sarı Naciye

Yunus Emre

Parkta Bir Sonbahar Günüydü

Roman

Politikada Bir Sarı Çizmeli

Şiir

Bir Zamanlar

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder