Orhan Pamuk (1952)

orhan pamuk

Yazar Orhan Pamuk, 7 Haziran 1952'de İstanbul'da dünyaya gelir. Gerçek ismi Ferit Orhan Pamuk'tur. Oldukça kalabalık bir ailede yetişen sanatçı, İstanbul'un Nişantaşı semtinde büyür. İlk gençlik yıllarında ressamlık yaparak kendini geliştirir. Liseyi Robert Kolejinde tamamlar. Daha sonra İstanbul Teknik Üniversitesinde üç yıl mimarlık okur. Sonra İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsünü bitirir.

1974'te yazın çalışmalarına başlayan Orhan Pamuk, 1979'da ilk romanını yayımlar. "Cevdet Bey ve Oğulları" ismindeki ilk romanıyla Milliyet Yayınları Roman Yarışması'nı kazanır. 1984'te ikinci romanı olan "Sessiz Ev"i yayımlar. Bununla da Madaralı Roman Ödülü'nü kazanır. 1985'te yayımladığı "Beyaz Kale" romanıyla yurt dışında da tanınır. 1998'de "Benim Adım Kırmızı" romanını yayımlar. Eser, dünyanın 24 diline çevrilir. 2002'de Türkiye'nin etnik ve politik meseleleri üzerine kurulu olan "Kar" romanını yayımlar.

Orhan Pamuk, romanlarının yanı sıra "Öteki Renkler" isminde yazı, söyleşi ve bir hikâyesinin yer aldığı eserler de kaleme alır. Romancılığı, postmodern roman kategorisinde değerlendirilir. "Gizli Yüz" Orhan Pamuk'un film senaryosu olan eseridir.

Orhan Pamuk'un "Das Magazin" ismindeki haftalık dergiye verdiği röportajda "Bu topraklarda 30 bin Kürt ve 1 milyon Ermeni öldürüldü. Benden başka kimse bundan bahsetmeye cesaret edemedi." görüşü nedeniyle hakkında TCK'nin 301. maddesinden "Türklüğe hakaret" davası açılır. 2005'te açılan dava 2006'ya ertelenir. İçerideki ve dışarıdaki eleştiriler nedeniyle dava 2006'da düşer ve Orhan Pamuk beraat eder.

Avrupa ve ABD'de farklı üniversitelerde ders veren Orhan Pamuk halen ABD'de yaşamaktadır.


Edebi Kişiliği
 
  • Postmodern romanın önde gelen kişilerindendir.
  • Şiir, öykü, anı, deneme türlerinde de eser veren Orhan Pamuk, "roman" türü ile ön plana çıkar.
  • 12 Ekim 2006'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanır. Bu ödülü kazanan ilk Türk yazarı olarak tarihe geçer.
  • Romanlarında Doğu-Batı sorunlarını hem kültürel hem de felsefi açıdan ele alır.
  • Mutlu olmak için yazılar yazdığını söyler.
  • Bazı romanlarında tarihi irdeler; bazılarında da toplumsal çözümlemelere girişir.
  • Anlatımında oldukça uzun cümlelere başvurur.
  • Kurgulamadaki başarısı yapıtlarının en önemli özelliği olarak ön plana çıkar.
  • Orhan Pamuk, Murat Bardakçı tarafından intihal ile suçlanır.
  • Kitapları dünyanın altmış üç diline çevrilir ve yüzden fazla ülkede yayımlanır.
  • 2006 yılında TIME dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri olarak gösterilir.
  • İlk romanı "Cevdet Bey ve Oğulları"nda, Osmanlı'dan (II. Abdülhamit döneminden) Cumhuriyet'e dek çeşitli kuşakların hayatını işler. Bu romanıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazanır.
  • "Beyaz Kale" romanında 17. yüzyılda korsanlara esir düşen Venedikli bir kişinin Osmanlı biri tarafından satın alınmasını konu edinir.
  • "Kar" romanı ilk ve son siyasi romanı olma özelliği taşır. Bu romanında siyasal İslamcılar, laikler, askerler, Türkler ve Kürtler arasındaki siyasal gerilimi işler.
  • "İstanbul" adlı romanı otobiyografik roman özelliği gösterir. 
  • "Benim Adım Kırmızı" romanında 16. yüzyıl nakkaşlarını konu edinir. Bu roman bir aşk ve cinayet romanı olarak ön plana çıkar.
  • "Kara Kitap" Orhan Pamuk'un simgesel değerlerle yüklü romanıdır. Eserde, Avukat Galip'in kendisini terk eden karısı Rüya'yı aramasını konu edinir.
  • "Yeni Hayat" romanında bir kişinin okuduğu değerlerden uzaklaşarak çevreye karşı duyarsızlaşması ve değerlerinden uzaklaşması anlatılır. Roman, postmodern özellikleriyle de öne çıkar.
  • Orhan Pamuk, 1979'da "Karanlık ve Işık" ile Milliyet Roman Yarışması Ödülü'nü; "Cevdet Bey ve Oğulları" romanıyla 1983 Orhan Kemal Roman Ödülü'nü; "Sessiz Ev" romanıyla 1983 Madaralı Roman Ödülü'nü; "Beyaz Kale" romanıyla 1990 Independent Yabancı Roman Ödülü'nü kazanır. Ayrıca yazdığı eserlerle Fransa ve Almanya başta olmak üzere birçok ülkeden ödül alır.

 

Eserleri

Roman

Sessiz Ev

Cevdet Bey ve Oğulları

Beyaz Kale

Yeni Hayat

Kara Kitap

Benim Adım Kırmızı

Masumiyet Müzesi

Kar

Anı

Babamın Bavulu

İstanbul: Hatıralar ve Şehir

Söyleşi

Öteki Renkler

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder