Nahit Sıtkı Örik (1895-1960)

nahit sitki orik

Hikâye, öykü ve roman yazarı olarak öne çıkan Nahit Sıtkı Örik, 22 Mayıs 1895'te İstanbul'da doğdu. Ahmet Nafiz Paşa'nın torunu, Hasan Sırrı Bey'in oğludur. İlköğrenimine özel dersler alarak başladı. Daha sonra Beşiktaş'ta bulunan Âfitab-ı Maarif Rüşdiyesinde okudu. İngiliz ve Fransız mekteplerindeki öğreniminden sonra Galatasaray Sultanisine girdi. Bir ara Mekteb-i Hukukun derslerine de katılır fakat hiçbirini tamamlayamaz.

Nahit Sıtkı Örik, I. Dünya Savaşı'nın ikinci yılında yurt dışına çıkarak Tiflis, Berlin, Paris, Viyana, Roma ve Kopenhag'da bulundu. Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle geri döndü. Yurda döner dönmez "Cumhuriyet" gazetesinde yazı yazmaya başladı. Sonrasında Ankara'ya yerleşen Nahit Sıtkı Örik, Milli Eğitim Bakanlığı'nda çevirmen olarak çalıştı. Yaşar Nabi Nayır ile "Varlık" dergisini çıkardıktan sonra babasının ölümü nedeniyle İstanbul'a geri döndü.

Ömrünün kalan kısmını farklı gazetelerde köşe yazarlığı yapmakla geçiren Nahit Sıtkı Örik, 18 Ocak 1960'da İstanbul'da vefat etti.

 

Edebi Kişiliği
 
  • Milli Edebiyat zevk ve anlayışıyla eser veren yazarlardandır.
  • Fotoğraf gerçekçiliğini doğru bulmayan sanatçı, hayatı, realist, adeta fotoğraf çekercesine vermenin yanlışlığını savunur.
  • Batı klasiklerini dilimize çevirir.
  • Roman ve hikâyelerinde Cumhuriyet'ten önceki çöküşü anlatır. Makam sevdasında olan ve yeteneksiz memurları eleştirir. Siyasi güç ve hırsı eleştirir.
  • Uygar bir toplum için tiyatronun gerekliliğini vurgular.
  • Tarihe özel bir önem verir. Tarihi anlattığı eserlerinde konak betimlemeleri ve kadın karakterini başarılı bir şekilde yansıtır.
  • "Sultan Hamit Düşerken" romanında II. Abdülhamit dönemini anlatır. Bu romanda Osmanlının çöküşüne neden olan olayların arka planı deşifre edilir. 1908'den sonraki gelişmeleri konu edinir. Bu eser, Kemal Bekir tarafından oyunlaştırılır. Ziya Öztan da bu oyunu filme çeker.
  • Yazdığı gezi kitaplarıyla 1930 Türkiye'sinden önemli kesitler sunar. Edirne, Kayseri, Yozgat, Kastamonu, Adapazarı, İzmit, Elmadağ, Polatlı başta olmak üzere birçok yeri gezip kitaplaştırır. Bu tür eserlerinde gözlem ve coğrafyadan ziyade tarihi ayrıntıları ön plana çıkarır.
  • "Kıskanmak" adlı romanı 2009'da Zeki Demirkubuz tarafından filme uyarlanır ve romanın kahramanı "Seniha", Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde en iyi kadın oyuncu seçilir. 

 

Eserleri
 
Öykü

Sanatkârlar

Kırmızı ve Siyah

Eski Resimler

Eve Düşen Yıldırım

 
Roman

Sultan Hamid Düşerken

Kıskanmak

 
Oyun

Alın Yazısı

Sönmeyen Ateş

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder