Mehmet Çınarlı (1925-1999)

mehmet cinarli

Şair, yazar ve deneme türüyle ön plana çıkan Mehmet Çınarlı, 1925'te Karaman'ın Ermenek ilçesinde doğdu. Babası sağlık memurluğundan emekli "Doktor Osman" lakaplı Osman Çınarlı'dır. İlkokulu Ermenek'te, ortaokulu Antalya'da tamamlayan Mehmet Çınarlı yükseköğrenimini de 1948'de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde tamamladı.

Mehmet Çınarlı, öğrenim hayatından sonra Maliye Bakanlığı'nda devlet memurluğuna başladı. 1960'da Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdür Yardımcılığına, 1964'te de Maliye Tetkik Kurulu Üyeliği'ne, 1967'de TBMM tarafından Sayıştay Üyeliği'ne, 1981'de de Anayasa Mahkemesi Üyeliği'ne seçildi. Daha sonra ABD'ye giden Mehmet Çınarlı, 1990'da emekli oldu.

Mehmet Çınarlı, küçük yaşlardan itibaren ilk şiirlerini çeşitli gazete ve dergilerde yayımladı. Hisar dergisi ve Hisarcılar akımının kurucularından olan sanatçı, resmi görevlerinden arta kalan vaktinin çoğunu burada geçirdi.

İlk şiiri olan "Antalya'da Kış"ı 1937'de Antalya Gazetesi'nde yayımladı. Üniversitelerarası şiir yarışmasında "Sonbahar Duyguları" şiiriyle birincilik kazanan Mehmet Çınarlı, 19 Ağustos 1999 yılında Ankara'da vefat etti.

 

Edebi Kişiliği
 
  • Yazar, şair, denemeci, eleştirmen kimlikleriyle ön plana çıkan sanatçı, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın önemli temsilcilerindendir.
  • Hisar dergisinin kurucuları arasında yer alır.
  • Eserlerinde milli ve bireysel konulara yer verir.
  • Geleneğe bağlı bir sanatçı olarak bilinir.
  • Şiirleri, yerli ve milli kültürle beslenen şekil yönünden oldukça iyi, içerik açısından da orijinal hayallerle dolu şiirler arasında yer alır.
  • Eserlerinde oldukça açık, anlaşılır, sade bir dil kullanır.
  • Hem aruz hem de hece ölçüsünü kullanan Çınarlı, yapıtlarında milli kültürden beslenir.
  • "Yeni Bir Dünya Kurmuşum" kitabıyla Türkiye Milli Kültür Vakfı Şiir Armağanı'nı kazanır.

 

Eserleri
 
Şiir

Gerçek Hayali Aştı

Yeni Bir Dünya Kurmuşum

Güneş Rengi Kadehlerle

 

Mehmet Çınarlı'nın Şiirlerinden Örnekler

 
Örnek 1

Ayrıldıktan Sonra


Bir an, inan ki, üzmeyecek yokluğum seni,
Kimler hazır değil yine takibe gölgeni!

Bağlarda, öğle vakti, olur başka bahseden,
Bir asma gölgesinde romandan, hikâyeden.

Akşam, sarınca kalbini en ince duygular,
Hoşlandığın şiirleri bir söyleyen çıkar.

Elbet olur o gözleri tasvir eden biri,
Bir koklayıp öpen o küçük, ince elleri...

Her gün çiçekli yolları ellerle gez, dolaş;
En canlı hatıram da silinsin yavaş yavaş.

Gir korkusuzca bahçeme gül, yasemin kopar,
Çeşmemde kahkahanla yarışsın akan sular.

Yalnız, tesadüfen çalınıp eski şarkımız,
Kirpiklerinde çiğ gibi titrerse aşkımız.

Bir perde çek elinle perişan hayalime;
Sustur o içli besteyi, sustur da dinleme...

Mehmet Çınarlı


Örnek 2

Yazlar Az Kaldı

Şimdi zor "bekle" demek gönlüme "bir başka yılı":
Yazlar az kaldı gülüm, bil ki baharlar sayılı.
Gayrı ter ketse keder, bitse şu bin bir kaygı:
Yazlar az kaldı gülüm, bil ki baharlar sayılı.

Düşünüp olmayacak şeyleri hep dert ettim.
Her zaman dik başımın çizdiği yoldan gittim.
Kim ne isterse desin, gayrı değişmek niyetim:
Yazlar az kaldı gülüm, bil ki baharlar sayılı.

Çağırır cümbüşe yıllar yılı binlerce çiçek.
Neyleyim geçti geçen, pek kısa artık gelecek.
Şimdi olmazsa, bu Şair ne zaman keyfedecek?
Yazlar az kaldı gülüm, bil ki baharlar sayılı.

Mehmet Çınarlı

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler

Ayrıca bakınız


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder