Füruzan (1935)

furuzan

Öykü, romancı, oyun yazarı ve senarist kimlikleriyle öne çıkan Füruzan, 29 Ekim 1932'de İstanbul'da dünyaya geldi. Asıl ismi Feruze Gerçek'tir. Çok küçük yaşlarda babasını kaybetti. İlköğretimini Yalova Demir Köyü İlkokulu ve İstanbul'un değişik okullarında tamamladı.

Füruzan, 1950'li yıllarda tiyatrocu olmayı kararlaştırır. Küçük bir sahne çalışmasında bulunur. Uzun bir süre resimle ilgili çalışmalar yaptıktan sonra edebiyatla ilgili çalışmalara yoğunlaşır. İlk öyküsü olan "Olumsuz Hikâye" eseri 1956'da Seçilmiş Hikâyeler Dergisi'nde yayımlandı.  "Türk Dili", "Pazar Postası" ve "Yenilik" dergileri öykülerini yayımladığı diğer dergiler oldu.

Füruzan, yazın alanındaki asıl eserlerini 1960'lı yıllarda vermeye başladı. 1964-1972 yılları arasında "Dost", "Papirüs" ve "Yeni Dergi"de yayımladığı öyküleriyle dikkatleri çekti. İlk kitabı olan "Parasız Yatılı" ile 1972 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanınca ünü her tarafa yayıldı. Bu kitabını "Parasız Yatılı'yı Kuşatma" ve "Benim Sinemalarım" adlı öykü kitapları izledi. Bu öyküden sonra öykü yazmaya dokuz yıl ara verdi.

1974 yılında "Kırkyedililer" romanını yayımladı. 1975'te Alman Akademik Değişim Servisi'nin daveti üzerine Berlin'e gitti. Bir yıl kaldığı şehirde Türk işçilerle röportajlar yaptı. Buradaki röportajlarını "Yeni Konuklar" isimli kitabında topladı.

Füruzan'ın 1982'de "Gecenin Öteki Yüzü" kitabında yer alan aynı isimdeki öyküsü TRT tarafından dizi olarak çekildi. 1988-1989'da "Benim Sinemalarım" adlı öyküsünü senaryolaştırdı. Bu eseri, 1989'da da aynı isimle sinema filmi olarak çekildi. Füruzan, ayrıca "Redife'ye Güzelleme", "Kış Gelmeden" ve "Sevda Dolu Bir Yaz" öykülerini de oyunlaştırdı. Bunlar aynı zamanda Ankara Devlet Tiyatroları tarafından sahnelendi. Tek şiir kitabı olan "Lodoslar Kenti"ni de 1991'de yayımladı.


Edebi Kişiliği
 
  • Modernizmi esas alan sanatçılardan olan Füruzan modern anlamda Türk hikâyeciliğinin önemli isimlerindendir.
  • Romanlarında daha çok kötülüğe sürüklenmiş küçük kızların, düşmüş kadınların, yurt özlemi çeken göçmenlerin, çökmekte olan burjuva ailelerinin yeni yaşam şartlarını konu edinir. Bunları sevecen bir bakış açısıyla yansıtır. Eserlerinde özellikle aile sorunlarını başarıyla işler.
  • Türk öykücülüğünde daha çok "küçük insanlar" olarak adlandırılan ezilmiş hakkı yenmiş iç dünyaları keşfedilmemiş insanlara dikkatleri çekmeye çalışır. 
  • Öykülerinin birçoğunda anne-kız ilişkileri önemli bir yer tutar. Gerçekliği küçük kızların bakış açısıyla işler.
  • Almanya incelemelerinden sonra gurbetçi ve göçmen sorunlarını işler. Aynı kültürlerden gelen insanların hayatlarından kesitler sunar. Gurbetçi çocukların sorunlarına özellikle eğilir.
  • 1975'te Berlin'deki Türk işçilerle röportajlar yapar.
  • Güçlü gözlem gücü ve ayrıntıları işlemedeki ustalığı eserlerine farklı bir hava katar.
  • Olaydan çok betimleme ve çözümlemelere yer verir. Bu özellikleri onu diğer yazarlardan ayırır.
  • Canlı anlatımı ve karakterleri işleyişindeki derinlik de eserlerinin dikkat çeken özellikleri arasında yer alır.
  • "Papirüs" ve "Dost" gibi ünlü dergilerde yazılar yazar.
  • Öykü türünün yanı sıra şiir, roman, gezi yazısı, deneme ve çocuk kitapları gibi edebiyatın farklı türlerinde eserler verir. Bazı öyküleri tiyatro sahnesine ve beyaz perdeye uyarlanır.
  • Eserleri Almanca başta olmak üzere İngilizce, İtalyanca, Fransızca, Bulgarca, Farsça gibi birçok dile çevrilir.
  • "Ev Sahipleri" kitabı, Almanya'nın önde gelen aydınları ve konuk işçilerle yaptığı konuşmaları içerir.
  • "Kırkyedililer", Füruzan'ın ilk romanı olma özelliği taşır. Romanda, Türkiye tarihine 68'liler olarak geçmiş, devrimci ve isyancı bir kuşak olan 1947 doğumlu kişilerin hikâyesini anlatır. Roman, 1975'te Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü alır.
  • "Bizim Rumeli" kitabında Bosna Savaşı esnasında Balkanları kapsayan yolculuğunu anlatır.
  • İkinci romanı olan "Berlin'in Nar Çiçeği"nde Almanya'daki göçmenlerin hayatlarını işler.
  • "Parasız Yatılı" öyküsüyle 1972 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanır.

  

Eserleri

Roman

47'liler

Berlin'in Nar Çiçeği

Öykü

Benim Sinemalarım

Parasız Yatılı

Kuşatma

Gecenin Öteki Yüzü

Gül Mevsimidir

Gezi-Röportaj

Balkan Yokuşu

Ev Sahipleri

Yeni Konuklar

Şiir

Lodoslar Kenti

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder