Şair ve diplomat olarak tanınan Ece Ayhan,
10 Eylül 1931'de Muğla'da dünyaya geldi. Asıl adı "Ece Ayhan
Çağlar"dır. İlkokula 1938'de Eceabat'ta başlar. İlkokul ikinci sınıfı
Çanakkale İstiklal İlkokulunda okur. Ailesinin İstanbul'a yerleşmesi nedeniyle
ilkokul üçüncü sınıfa Karagümrük'te bulunan Hırka-ı Şerif İlkokulunda devam
eder. Ortaokulu Zeyrek Ortaokulunda; liseyi Taksim Lisesinde okur. Ankara
Siyasal Bilgiler Fakültesine 1953'te başlayıp burayı 1959'da tamamlar.
Ece Ayhan, 1959'da İstanbul'da kaymakamlık kursunu tamamlar. 1962 yılında da kaymakam olarak atandığı Sivas Gürün'de göreve başlar. Daha sonra Çorum'da kaymakamlık ve belediye başkanlığı görevlerini yürütür. 1964 yılında da Tuzla Piyade Okulunda yedek subay olarak askerlik görevini yerine getirir.
1966'da devlet memurluğu görevlerinden ayrılır. Çok sevdiği İstanbul'a yerleşir. Ömrü boyunca yoksul bir yaşam sürdüren Ece Ayhan kısa süreli işlerle meşgul olur. İstanbul'da "Meydan Larousse" ansiklopedisinde yazarlık, "Yeni Sinema" dergisinde müdürlük, Ağaoğlu Yayınevi'nde de redaktörlük yapar. 1974'te beyin tümörüne yakalanan şair üç yıl İsviçre'de tedavi görür. Tedavi sürecinden sonra İstanbul ve Bodrum-Gümüşlük'te yaşamını sürdürür. Sonra Çanakkale'ye yerleşir.
Yazın hayatına şiirle başlayan Ece Ayhan, ilk şiirleri olan "Üç Gencin Kalbi" ve "Islak" isimli şiirlerini 1954'te "Türk Dili" dergisinde; sonra "Varlık", "Türk Dili", "Yenilik", "Pazar Postası", "Yeditepe" dergilerinde şiirlerini yayımlar. "Pazar Postası"nda çıkan şiirleriyle büyük ün sahibi olur. Yine 1959'da basılan ilk kitabı olan "Kınar Hanım'ın Denizlerinden" şiiriyle de tanınır. 1973'te "Devlet ve Tabiat" kitabında yer alan şiirlerle okurlarını sokağın diliyle buluşturur. 1977'de "Yort Savul" eserini; 1981'de de "Zambaklı Padişah"ı yayımlar.
Ece
Ayhan, büyük bir ekonomik sıkıntı içerisinde bir yaşam sürdürür. Çanakkale
Belediyesi'nin geçici işçi kadrosuna alınarak sosyal güvenlikten faydalanılması
sağlanır. Daha sonra ekonomik sıkıntılarına sağlık problemleri eklenir.
Huzurevi'ne yerleşerek orada yaşamını sürdürür. Yaşamı boyunca hastalık ve
geçim derdiyle boğuşan Ece Ayhan, 12 Temmuz 2002'de İzmir'de hayata veda eder.
Cenazesi, Çanakkale'nin Eceabat ilçesinin Yalova köyünde toprağa verilir.
- İkinci Yeni akımının önemli şairlerinden olan Ece
Ayhan, biçim ve içerik bakımından da özgün bir kişilik sergiler.
- İkinci Yeni şiirine "kara şiir",
"sıkı şiir" veya "sivil şiir" denmesini ister.
- Şiirlerinde daha çok bireysel konuları işler.
- Anlaşılsın veya anlaşılmasın şiirin bir hayal
sanatı olduğunu söyler.
- Dünyaya karanlık bir bakış açısıyla bakar.
Karamsarlığın egemen olduğu şiirlerinde toplumsal itilmişlik, tarih,
kıyıda köşede kalmış kültürler ön plana çıkar. Kimsesizler, sokakta
yaşayanlar, açlar, parklarda barınanlar, berduşları eserlerinde işler.
- 1960 yılından sonra yazdığı "Devlet ve
Tabiat" isimli kitabıyla yenilikçi, genç şairlerin üzerinde önemli
bir etki oluşturur.
- Kurguları sıra dışı olup aklın sınırlarını
zorlar. Mevcut dilden farklı bir dil kullanmaya özen gösterir.
- Ece Ayhan şiirlerinde kendine özgü bir dil
kullanır. Cümle kurgusu, Türkçenin dil bilgisi kuralına aykırılık teşkil
eder. Türkçenin yapısal özelliklerinin bozukluğu "Bakışsız Bir Kedi
Kara" isimli eserinde görülür. Düzyazı şiiri tarzında bu kitabı
oluşturur.
- Soyut anlatıma başvurur.
- Şiiri bir imgeler sanatı olarak gören Ece Ayhan,
şiirin imgeyle kurulabileceğini ısrarla vurgular.
- Şiirini yeni yeni sözcükler ve karanlık
çağrışımlarla örer. Sözcüklerle sürekli oynar. Kendine özgü sözcük ve
cümleler kullanır.
- Alışılmamış bağdaştırmalara başvurur.
Tamlamalarda yer alan kelimelerdeki harflerin yerini değiştirir.
"Kapalı Çarşı" yerine "Çapalı Karşı" tamlamasını
kurar. Eserlerinde buna benzer birçok tamlamaya rastlanır.
- Deneme ve anı türlerinde de eserler verir.
- "Ortodoksluklar" eserinde tarihe
yönelir. Bizans'a göndermelerde bulunur. Eserinde şiddet imgelerini ön
plana çıkarır.
- İsviçre'de ameliyatı sırasındaki anı ve
günlüklerini "Defterler" adıyla yayımlar.
- "Bakışsız Bir Kedi Kara" kitabında
düzyazı şiirine yönelir.
Şiir
Kınar
Hanım'ın Denizlerinden
Sivil
Şiirler
Bakışsız
Bir Kedi Kara
Zambaklı
Padişah
Yort
Savul
Ortodoksluklar
Devlet
ve Tabiat
Çok
Eski Adıyladır
Bütün Yort-Savular
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder