Devlet adamı ve yazarlık kimliğiyle ön plana çıkan Ebubekir Hazım Tepeyran, 1864'te Niğde'de doğdu. Yazar Oktay Akbal'ın dedesidir. Tepeyran, ortaöğrenimini Niğde'de tamamladı. Aldığı özel derslerle Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi.
Daha sonra Konya'ya giden Ebubekir Hazım Tepeyran, burada ilk şiirlerini yazmaya başlayıp bunları Vilayet Gazetesi'nde yayımladı. Altı yıl boyunca kaldığı Kastamonu'da yazarlık ve öğretmenlik görevlerini yürüttü. Tepeyran, Türkiye'nin birçok yerinde valilik yaptı. Mebusluk ve İçişleri Bakanlığı görevlerinde bulundu.
Sonraki dönemlerde Ebubekir Hazım Tepeyran, Kuvay-ı Milliye hareketini koruduğu gerekçesiyle idama mahkûm edilir. Cezası kürek mahkûmiyetine çevrilir. Son Osmanlı sadrazamı Tevfik Paşa'nın kurduğu hükümette Sivas ve Trabzon valiliklerinde bulunur.
Ebubekir Hazım
Tepeyran, 1947'de İstanbul'da vefat etti. Erenköy'de bulunan aile mezarlığına
defnedildi.
- "Küçük Paşa" isimli romanıyla tanınır.
Eser, gerçekçi bir köy romanıdır. Eserde, orta Anadolu'da bir köyde geçen
bir köylü kadının hayat hikâyesi anlatılır. Eserde Anadolu köyü nesnel ve
gerçek çizgilerle tasvir edilir.
- Nabizade Nazım'ın "Karabibik" eserinden
sonra köy romancılığımızın ikinci yapıtı sayılır.
- Arapça, Farsça ve Fransızcaya hâkim bir sanatçı
olan Tepeyran, Türkçe, Fransızca öykü ve şiir kitapları yayınladı.
- Hikâyelerinde Servetifünun hikâyeciliğinin etkisi
vardır.
- Ebubekir Hazım Tepeyran anı türünde de eserler
kaleme alır.
- Yarım asır süren devlet adamlığı zamanındaki
gözlemlerinin bir kısmını "Eski Şeyler" adı altında toplar.
Roman
Küçük Paşa: Ebubekir Hazım Tepeyran, eserde Anadolu'nun ücra
bir köşesinden İstanbul'daki bir konağa getirilen bir çocuğun başından
geçenleri anlatır. Nabizade Nazım'ın "Karabibik" eserinden sonra köy
konusunu ayrıntılarıyla ele alan önemli bir eserdir. Eserde köy yaşamı
üzerinden II. Abdülhamit Dönemi'ne ait sosyal eleştirilerde de bulunur.
Eski Şeyler
Zalimane Bir
İdam Hükmü
Savaş Anıları
Belgelerle
Kurtuluş
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder