çıkan Aziz Nesin, 20 Aralık 1915'te İstanbul'da dünyaya geldi. İki yıl boyunca Darüşşafaka Lisesinde öğrenim gördü. Sırasıyla Kuleli Askeri Lisesi, Kara Harp Okulu ve Askeri Fen Lisesinden mezun oldu. Bu dönemde aynı zamanda Güzel Sanatlar Akademisi Süsleme Bölümü'ne devam etti.
Aziz Nesin, üsteğmen olarak orduda görev yaparken görev ve yetkisini kötüye kullanmak suçlamasıyla yargılanıp ordudan uzaklaştırıldı. Bir süre serbest çalıştı. Sonra gazeteciliğe başladı. "Yedigün", "Karagöz" ve "Tan" gazetesinde çalıştı. "Cumhuriyet" isminde bir mizah dergisiyle Sabahattin Eyüboğlu ile "Marko Paşa" dergisini çıkardı. Ayrıca "Malum Paşa", "Merhum Paşa" ve "Akbaba" mizah dergilerini çıkardı. 1954'ten itibaren "Akbaba" mizah dergisinde takma isimlerle mizah öyküleri kaleme aldı. Yazın çalışmalarında iki yüzden fazla takma ad kullandı.
Kemal Tahir ile Düşün Yayınevi'ni kurdu. "Yeni Gazete", "Akşam", "Tanin", "Günaydın", "Aydınlık" gibi gazete ve dergilerde yazılar kaleme aldı. Buradaki gülmece öyküleri, röportaj ve fıkralarıyla edebiyatımızın tanınmış şahsiyetleri arasına girdi. 1962'de "Zübük" ismindeki mizah dergisini; 1976-1980 yılları arasında da her dalda edebiyat ödülleri veren Nesrin Vakfı Edebiyat Yıllığı'nı çıkardı. Düşünceleri nedeniyle siyasi iktidarlardan sürekli baskı gördü.
Sanatsal çalışmalarında 100'ün üzerinde takma ad kullanan Aziz Nesin, "Akşam" ve "Tanin"de köşe yazıları yazdı. Yazın yaşamını "Öncü", "Yeni Tanin", "Ustura" ve "Günaydın" gazetesinde sürdürdü. 1962'de "Zübük" isminde mizah dergisini çıkardı. 1972'de Çatalca'da kimsesiz çocukların eğitimini gerçekleştirmeyi amaçlayan "Nesrin Vakfı"nı kurdu. Kitaplarından elde ettiği bütün geliri bu vakfa bağışladı. 1979'da seçildiği Türkiye Yazarlar Sendikası görevini yıllarca sürdürdü.
Aziz Nesin, fikirleri ve yazıları nedeniyle siyasi iktidarlardan sürekli baskı gördü. Yargılanıp tutuklandı. Sürgün cezası aldı. 2 Temmuz 1993'te Pir Sultan Etkinlikleri'ne katılmak üzere Sivas'a gitti. 37 kişinin hayatını kaybettiği Madımak Oteli olayında sağ kurtulanlar arasında yer aldı.
Aziz
Nesin, 6 Temmuz 1995'te geçirdiği kalp krizi neticesinde İzmir'de hayata veda
etti. Vasiyeti gereği Çatalca'da Nesrin Vakfı'nın bahçesine gömüldü.
- Toplumsal
gerçekçilik akımına bağlı eser veren sanatçılardandır.
- Askerlikten
ayrıldıktan sonra Karagöz gazetesi ile Yedigün dergisinde redaktörlük ve
yazarlık yapar.
- İlkin
"Vedia Nesin" adıyla şiirler yayımlar. Daha sonra mizahi tarafı
ağır basan öykülere yönelir.
- Eserlerinde
toplumun aksayan yanlarını, zıpçıktı tiplerini mizahi bir anlatımla
anlatır.
- Mizahi
öykü, roman ve oyunlarıyla tanınır.
- Sıradan
bir olaydan dahi bir öykü konusu çıkarabilecek kadar yetenekli biri olan
Aziz Nesin, çağımızın Nasreddin Hocası olarak kabul edilir.
- Toplumsal
olayları, komik çelişkileri, yaşamsal sorunları, emekçiler, politik baskı
ortamlarını abartılı bir şekilde fakat sade bir dille anlatır.
- Gülmecede
Türk edebiyatının en usta kalemi kabul edilir.
- Eserleri
nedeniyle birkaç kez hapse mahkûm olur. Halkı kışkırtmaya yönelik
yazılarından dolayı tepkileri üzerine çeker.
- Anlatımında
halk edebiyatının ana öğelerinden yararlanır.
- Oyunlarında
yer yer masal motiflerine rastlanır.
- Marko Paşa
dergisini Sabahattin Ali ile çıkarır. Dergide dönemin politikacılarını ve
tiplemelerini sözünü esirgemeden eleştirir.
- Yapıtları
edebiyatımızda baskı rekoru kırar.
- Yabancı
dillere en çok eseri çevrilen dördüncü yazarımız olarak bilinir.
- "Gol
Kralı", "Zübük", "Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz"
eserleriyle ön plana çıkar.
- "Yaşar
Ne Yaşar Ne Yaşamaz" eserinde ülkemizde bürokrasinin aksayan
yönlerinden bahseder. "Yaşar"ın şahsında olayları anlatır.
- Anı, öykü,
mektup, tiyatro, masal, fıkra ve şiirleriyle de Türk edebiyatının en
sağlam kalemlerinden biri olarak anılır.
- Birçok
yarışmada ödül kazanır. 1956'da Uluslararası Gülmece Yarışması'nda
"Kazan Töreni" adlı öyküsüyle Altın Palmiye ödülünü alır.
1968'de Milliyet gazetesinin açtığı Karagöz oyunu yarışmasında "Üç
Karagöz" oyunuyla birincilik alır. 1970'te Türk Dil Kurumu'nun oyun
ödülünü "Çiçu" adlı oyunuyla alır. 1985'te TUYAP tarafından
"Halkın Seçtiği Yılın Yazarı" seçilir. 1989'da da Tolstoy Altın
Madalyası'nı kazanır.
Öykü
Fil
Hamdi
Yedek
Parça
Koltuk
Damda
Deli Var
Deliler
Boşandı
Mahmut
ile Nigar
Bir
Koltuk Nasıl Devrilir
Ah
Biz Eşekler
Biz
Adam Olmayız
Vatan
Sağolsun
Yaşasın
Memleket
Toros Canavarı
Roman
Erkek
Sabahat
Zübük
Gol
Kralı Sait Hopsait
Tatlı
Betüş
Yaşar
Ne Yaşar Ne Yaşamaz
Şimdiki Çocuklar Harika
Oyun
Toros
Canavarı
Hadi Öldürsene Canikom
Fıkra
Az Gittik Uz Gittik
Masal
Aziz
Dededen Masallar
Hoptirinam
Gezi
Dünya
Kazan Ben Kepçe
Duyduk Duymadık Demeyin
Taşlama
Azizname
Otobiyografi
Böyle Gelmiş Böyle Gitmez
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder