Ahmedi (1334-1413)

ahmedi

Şairlik ve hekimlik kimliğiyle öne çıkan Ahmedî, 14. yüzyılda Anadolu'da yetişmiş en büyük divan şairi kabul edilir. Asıl adı "Taceddin İbrahim Bin Hızır"dır. Şiirlerinde Ahmedî mahlasını kullanır.

Doğum tarihi kesin olarak bilinmese de Ahmedi'nin 1334 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. Kütahya ve Mısır'da eğitim görmüş özellikle de Kahire'de İslami ilimler, tıp ve matematik alanlarında kendini yetiştirmiştir.

 

Edebi Kişiliği


  • Ahmedi'nin Osmanlı dönemi Türk edebiyatının kurulmasında ve Türkçenin bilim dili olarak ortaya çıkmasında çok önemli katkıları olmuştur.
  • 14. yüzyıl divan şiiri sanatçısıdır.
  • Kendi döneminde en fazla eser veren şair olarak bilinir.
  • Dini konuları işlediği şiirlerinde tasavvufa derin yer vermiştir.
  • Gazel, mesnevi ve kaside türünde oldukça başarılı olmuştur.
  • İran şiirinin öz ve şekil özelliklerini Türkçe olarak kaleme aldığı şiirlerinde uygulamaya çalışmıştır.
  • Geniş bir kültüre sahip olan Ahmedi, şark mitolojisi hakkında da derin bilgiye sahiptir.
  • Eğlence, aşk, tabiat ve tarih şiirlerinin ana temasını oluşturur.
  • Dili oldukça düzgündür.
  • Canlı betimlemeler ve renkli anlatımı ile ün kazanmış olan Ahmedi'nin şiirlerinde güzellik ön plandadır.
  • "Divan" sahibi olan ilk Anadolulu şairidir.
  • Eserlerinde ağırlıklı olarak din dışı konuları işlemiştir.
  • Tarih, sözlük, tıp gibi değişik dallarda da eserler vermiştir.
  • En önemli ve kendisine büyük ün kazandıran eseri "İskerdername"dir. Yine "Cemşid-i Hurşit" diğer önemli bir eseridir.

 

Eserleri

İskendername: 1390'da kaleme alınmış eser 8000 beyitlik bir mesnevidir. Büyük İskender'in hayatını ve yaptığı savaşları konu edinen destanlardan derlenmiş mesnevi nazım şekliyle oluşturulmuş bir eserdir. Eserde ayrıca fen, matematik, astronomi gibi bilgiler de yer alır.

Cemsid ü Hurşid: Mesnevi nazım şeklinde oluşan ve Farsçadan dilimize çevrilen bir eserdir. Türk destanları ile Dede Korkut Hikâyelerinden izler taşır. Eserde, Çin hükümdarının oğlu Cemşid ile Rum imparatorunun kızı Hurşid arasında geçen aşk serüveni anlatılır. Eser, İran şairi Selman Saveci'nin aynı ismi taşıyan eseri temel alınarak oluşturulmuştur. 1403 yılında kaleme alınan eser, aruz ölçüsünün mefâîlün mefâîlün faûlün kalıbıyla yazılmıştır.

Esrarname: Mesnevi tarzında kaleme alınmış bir eserdir.

Tervihü'l Ervah: Büyük bir mesnevi olan eser 400 beyitten oluşmuştur. Eser, tıpla ilgili bilgiler içerir.

Mirkatü'l Edep: Manzum bir sözlüktür.

 

Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder