Şaşma

Beklenilmeyen durumlar karşısında hayret ederek duygu ve düşünceleri ortaya koymaya şaşma denir. Umulmayan durumlar karşısında duygu ve düşüncelerin ortaya konulduğu cümlelere de şaşma anlamlı cümleler denir.
 
Şaşma anlamlı cümlelerde ünlem işareti kullanılır. Şaşma anlamının olduğu cümlelerde genellikle soru anlamlı bir sözcük veya "mi" soru eki yer alır.

Şaşma ile İlgili Açıklamalı Örnek Cümleler
 
Örnek 1

Bütün soruları beş dakikada nasıl cevaplandırdılar! 

Cümlede beklenilmeyen bir durum söz konusudur. Normal zaman akışının dışındaki bir zamanda bir iş yapılmıştır. "Nasıl?" soru zarfı da bizim için bir ipucudur. Cümlede şaşma anlamı ön plana çıktığına göre cümle, şaşma anlamlı cümleler içerisinde değerlendirilir.
 
Örnek 2

Kısacık boyuyla basketbol maçının yıldızıydı.

Umulmayan durumlar karşısında duygu ve düşüncelerin ortaya konulduğu cümlelere şaşma anlamlı cümleler denir. Bu cümlede de bir olağanüstülük söz konusudur. Basketbol oyununda "boy" çok önemlidir. Dolayısıyla cümle şaşma anlamlı cümleler içerisinde değerlendirilir.
 
Örnek 3

Bu kadar yolu yayan nasıl gelebildin!

Şaşma anlamının olduğu cümlelerde genellikle soru anlamlı bir sözcük veya "mi" soru eki yer alır. Bu cümlede de "nasıl?" soru zarfı yer almaktadır. Dolayısıyla cümle şaşma anlamlı cümleler içerisinde yer alır. 

Örnek 4

Ara sokaktan yürürken kan davalı olduğumuz kişiler birden karşımıza çıkmaz mı!

"mı!" soru eki cümlede soru edatı görevindedir. Soru eki cümlenin şaşma cümlesi olduğuna dair bize ipucu vermektedir. Cümlede beklenilmeyen bir durum karşısında duygu ve düşünceler dile getirilmiştir. Cümlede şaşma anlamı esas olduğu için cümle şaşma anlamlı cümleler içerisinde yer alır.

Örnek 5

Aa, akşam burayı mı basacaklar! 

Cümledeki "aa!" ünlemi ve "mi?" soru eki cümlenin şaşma anlamlı cümleler içerisinde yer aldığına dair ipuçlarıdır. Cümlede hayret edilen yani beklenilmeyen bir durum söz konusudur. 

Örnek 6

Nasıl başardın acaba binanın tepesine tek başına çıkmayı! 

"Nasıl?" soru zarfı, cümlenin şaşma cümlesi olduğuna dair kuvvetli bir ipucu oluşturmuştur. Cümlede olağanın dışında seyreden bir olay söz konusudur. Cümlede şaşma anlamı ön plana çıktığı için cümleyi şaşma anlamlı cümleler içerisinde değerlendirmeliyiz.

Örnek 7

Koskocaman inşaatı 5 ayda nasıl bitirdiler. 

Büyük binaların yapımı kısa sürede bitmez. Binaların yapıp bitirilmesi uzun bir zaman alır. Cümlede çok kısa sürede biten koskoca bina için hayret etme söz konusudur. "Nasıl?" soru zarfı da ipucu oluşturmuştur. Cümlede şaşma anlamı ön plana çıktığından cümle şaşma anlamlı cümleler arasında yer alır.

Örnek 8

Abdullah'ın ismi de mi o olaya karışmış!

Beklenilmeyen durumlar karşısında hayret edip duygu ve düşünceleri ortaya koymaya şaşma denir. Umulmayan durumlar karşısında duygu ve düşüncelerin ortaya konulduğu cümlelere de şaşma anlamlı cümleler denir, demiştik. Şaşma anlamının olduğu cümlelerde genellikle soru anlamlı bir sözcük veya "mi" soru eki yer alır. Bu cümledeki "mi?" soru eki de bu amaçla kullanılmıştır.

Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder