İkilem

İki durum arasında kararsız kalmaya ikilem denir. Bir şekilde kararsızlığın ifadesidir. İkilem cümleleri için iki durum söz konusudur. Bu cümlelerdeki iki seçenekten birini seçme, beğenmeye zorlama esastır. İki çözüm yolunun olduğu ikilem; bir mantık terimi olup "dilemma" olarak da bilinir.
 
İkilem ile İlgili Açıklamalı Örnek Cümleler
 
Örnek 1

Toplantıya ben de gitsem mi acaba!
 
Cümlede iki durum karşısında kararsız kalma, tercih etmede zorlanma söz konusudur. Bir şekilde bir eylem gerçekleşecektir.  Bu eylem; "gitmek" veya "gitmemek" şeklinde olacaktır. Her iki eylemden biri seçilecektir. Yani cümlede iki çözüm yolu olduğundan ikilem söz konusudur.
 
Örnek 2

Yarın akşam annemi ziyarete gideyim mi, gitmeyeyim mi?
 
Yukarıdaki cümle bir ikilem cümlesidir. İkilem oluşturan hususlar ise "ziyarete gitme" veya "ziyarete gitmeme" düşünceleridir. İkilem cümleleri için her zaman iki çözüm yolu söz konusudur. Burada da iki durumdan biri tercih edilecektir.
 
Örnek 3

Aşağı tükürsem sakal yukarı tükürsem bıyık.
 
Cümlede iki durum karşısında kararsız kalma, tercih etmede zorlanma söz konusudur çünkü her iki çözüm de olumsuz bir duruma işaret etmektedir. Dolayısıyla cümle ikilem cümleleri arasında yer alır. 
 
Örnek 4

Sinemaya ben de gitsem mi acaba!
 
Bu cümlede de bir ikilem söz konusudur. "Sinemaya gitme veya gitmeme" arasında bir tercih yapılacaktır. Cümlede iki yol vardır. 
 
Örnek 5

Anadan mı yardan mı vazgeçsem acaba!
 
Cümlede tercihi zorlaştıran iki durum söz konusudur. Cümlede iki çözüm yolu söz konusu olduğundan kişide bir kararsızlık oluşmuştur. Cümlede geçen "acaba" sözcüğü bir ipucu olarak görülebilir. Bu da bir ikilemi ortaya çıkardığından cümle de bir ikilem cümlesidir.

Ayrıca bakınız
·         İkilemde k

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder