Sözcüğün eski anlamı ile
yeni anlamının tamamen farklı olmasına başka anlama geçiş denir. Buna
anlam kayması da denir. Sözcüklerden bazıları eski anlamlarından tamamen
farklılaşırken bazılarında da kısmen farklılaşma olur.
"Başka anlama
geçiş"in diğer oluşum şekilleri de "anlam iyileşmesi" ve
"anlam kötüleşmesi"dir. Bir sözcüğün olumsuz bir duygu değerinden
olumlu bir duygu değerine geçmesine anlam iyileşmesi; eskisine nazaran olumsuz
bir anlama bürünmesine de anlam kötüleşmesi denir.
Örnek
"Sakınmak" sözcüğü eskiden "hüzünlenmek, yaslanmak, düşünmek" anlamlarında kullanılırken günümüzde "tehlikelerden uzak durmak" anlamında kullanılmaktadır. Sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Yufka" sözcüğü eskiden "dayanaksız" anlamında kullanılırken günümüzde "ince açılmış hamur" anlamında kullanılmaktadır.
"Üzmek" sözcüğü eskiden "kesmek, kırmak" anlamında kullanılırken günümüzde "üzüntü vermek" anlamında kullanılmaktadır. Sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Ucuz" sözcüğü eskiden "değersiz olan, kolay" anlamında kullanılırken günümüzde "az bir para ile alınan" anlamında kullanılmaktadır.
"Tütün" sözcüğü eskiden sadece "duman" anlamında kullanılırken zamanla "tütün bitkisi" anlamıyla kullanılmaya başlanır.
"Koca" sözcüğü eskiden "yaşlı adam" anlamında kullanılırken sonra "kadının eşi" anlamında kullanılmaya başlanır.
"Yosma" eskiden "güzel etkileyici bayan" anlamında kullanılırken günümüzde "kötü kadın" anlamında kullanılmaktadır. Yani sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Yavuz" sözcüğü eskiden "kötü, perişan, fena" anlamına gelirken bu sözcük günümüzde "yiğit" anlamında kullanılmaktadır. Sözcüğün anlamında zamanla bir anlam iyileşmesi olmuştur.
"Miskin" kelimesi eskiden "yoksul, garip" anlamında kullanılırken günümüzde "tembel, uyuşuk" anlamlarıyla kullanılır. Sözcüğün anlamında zamanla bir anlam kötüleşmesi olmuştur. Dolayısıyla sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Mareşal" sözcüğü Fransızcada "nalbant" anlamında kullanılırken bu sözcük zamanla "orduda ulaşılan en yüksek rütbe" anlamıyla kullanılmaya başlanmıştır.
Ayrıca bakınız
Örnek
"Sakınmak" sözcüğü eskiden "hüzünlenmek, yaslanmak, düşünmek" anlamlarında kullanılırken günümüzde "tehlikelerden uzak durmak" anlamında kullanılmaktadır. Sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Yufka" sözcüğü eskiden "dayanaksız" anlamında kullanılırken günümüzde "ince açılmış hamur" anlamında kullanılmaktadır.
"Üzmek" sözcüğü eskiden "kesmek, kırmak" anlamında kullanılırken günümüzde "üzüntü vermek" anlamında kullanılmaktadır. Sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Ucuz" sözcüğü eskiden "değersiz olan, kolay" anlamında kullanılırken günümüzde "az bir para ile alınan" anlamında kullanılmaktadır.
"Tütün" sözcüğü eskiden sadece "duman" anlamında kullanılırken zamanla "tütün bitkisi" anlamıyla kullanılmaya başlanır.
"Koca" sözcüğü eskiden "yaşlı adam" anlamında kullanılırken sonra "kadının eşi" anlamında kullanılmaya başlanır.
"Yosma" eskiden "güzel etkileyici bayan" anlamında kullanılırken günümüzde "kötü kadın" anlamında kullanılmaktadır. Yani sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Yavuz" sözcüğü eskiden "kötü, perişan, fena" anlamına gelirken bu sözcük günümüzde "yiğit" anlamında kullanılmaktadır. Sözcüğün anlamında zamanla bir anlam iyileşmesi olmuştur.
"Miskin" kelimesi eskiden "yoksul, garip" anlamında kullanılırken günümüzde "tembel, uyuşuk" anlamlarıyla kullanılır. Sözcüğün anlamında zamanla bir anlam kötüleşmesi olmuştur. Dolayısıyla sözcükte başka anlama geçiş söz konusudur.
"Mareşal" sözcüğü Fransızcada "nalbant" anlamında kullanılırken bu sözcük zamanla "orduda ulaşılan en yüksek rütbe" anlamıyla kullanılmaya başlanmıştır.
Ayrıca bakınız
Anlam
Bakımından Sözcükler
Sözcüklerde Anlam İlişkileri
Sözcüklerde Anlam Olayları
Anlam Değişmeleri
Sözcük Anlamı ile İlgili Bazı
Terimler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder